ଆଜି ପଣ୍ଡିତ ଦୀନଦୟାଲ ଉପାଧ୍ୟାୟଙ୍କ ୧୧୦ ତମ ଜୟନ୍ତୀ । ବହୁମୁଖି ପ୍ରତିଭାଧର ଦୀନଦୟାଲ ଉପାଧ୍ୟାୟ ୧୯୧୬ ମସିହା, ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୫ ତାରିଖ ଦିନ ମଥୁରା ଅନ୍ତର୍ଗତ ନଗଳା ଚନ୍ଦ୍ରଭାନ ଗ୍ରାମରେ ଭଗବତୀ ପ୍ରସାଦ ଉପାଧ୍ୟାୟ ଙ୍କ ପୁତ୍ର ଭାବରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଏହି ଇତିହାସ ସିଦ୍ଧ ଦାର୍ଶନିକ, ଐତିହାସିକ, ଅର୍ଥଶାସ୍ତ୍ର ବିଶାରଦ, ସାମ୍ବାଦିକ, ରାଜନୀତିଜ୍ଞ ତଥା ଜନସଂଘର ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା , ମାର୍ଗଦର୍ଶକ । ଶୈଶବ ରେ ନିଜ ପିତା- ମାତା ଙ୍କୁ ହରାଇଥିବା ଦୀନଦୟାଲ ମାମୁଁ ମାଇଁ ଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ଓ ପ୍ରୋତ୍ସାହନରେ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୩୭ ମସିହାରେ କାନପୁରରେ ସ୍ନାତକ ଅଧ୍ୟୟନ କରୁଥିବା ସମୟରେ ନିଜର ସହପାଠୀ ବାବୁଜୀ ମହାଶବ୍ଦେଙ୍କ ସହିତ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସ୍ବୟଂ ସେବକ ସଂଘର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା କେଶବ ରାଓ ବଳିରାମ ହେଡଗେଓ୍ବାରଙ୍କ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସି ତାଙ୍କ ଦ୍ବାରା ପ୍ରଭାବିତ ଓ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ସଙ୍ଗଠନରେ ସାମିଲ ହୋଇ ତାଲିମ୍ ନେଇଥିଲେ । ୧୯୫୧ରେ ଶ୍ୟାମାପ୍ରସାଦ ମୁଖାର୍ଜୀ

” ଜନସଂଘ” ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିବା ସମୟରେ ସେ ସେଥିରେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ଶ୍ୟାମାପ୍ରସାଦ ଙ୍କ ସନ୍ଦେହାତ୍ମକ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଜନସଂଘର କାନପୁର ଅଧିବେଶନରେ ମହାସଚିବ ଭାବେ ମୃତ୍ୟୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦାୟିତ୍ଵରେ ରହିଥିଲେ ।୧୯୫୧ ରୁ ୧୯୬୮, ଫେବୃଆରୀ ୧୧ ଭିତରେ ତାଙ୍କର ଦୃଢ ନେତୃତ୍ବ, ପ୍ରଜ୍ଞା, ଦୂରଦୃଷ୍ଟି , ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରସ୍ତାବ ପ୍ରଭୃତିର ଇତିହାସ ବ୍ୟାପକ । ମାସିକ ପତ୍ରିକା ” ରାଷ୍ଟ୍ରଧର୍ମ” ର ସମ୍ପାଦନା କରିବା ଭିତରେ ତାଙ୍କର ଅଗ୍ରଲେଖ ଓ ଆଲେଖ୍ୟ ସମୂହ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ଅମୂଲ୍ୟ ଦସ୍ତାବିଜ । ୨୦୧୪ ମସିହାରେ ନରେନ୍ଦ୍ର ଦାମୋଦର ଦାସ ମୋଦି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବା ପରେ ପଣ୍ଡିତ ଦୀନଦୟାଲ ଉପାଧ୍ୟାୟଙ୍କ ଜନ୍ମ ଦିବସ କୁ ” ଜାତୀୟ ଅନ୍ତ୍ୟୋଦୟ ଦିବସ” ଭାବେ ପାଳନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ । ଅନ୍ତ୍ୟୋଦୟର ଅର୍ଥ ହେଉଛି , ଗରିବ ମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଥିବା ସବୁଠୁ ଦୁର୍ବଳ , ନିର୍ଯ୍ୟାତିତ, ଅବହେଳିତ , ଦଳିତ ମାନଙ୍କ ଉତ୍ଥାନ , ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରଦାନ, ସେହି ମାନଙ୍କ କୌଶଳଭିତ୍ତିକ ବିକାଶ ସାଧନ ହିଁ ଏହି ଦିବସ ପାଳନ ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ବୋଲି ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି ।

ଆଜି ପାଳିତ ହୋଇଚାଲିଛି ତ୍ରୟୋଦଶତମ ବିଶ୍ବ ସ୍ବପ୍ନ ଦିବସ । ଏହି ଅବସରରେ ଯାହାଙ୍କର ସ୍ବପ୍ନ ସମ୍ପର୍କିତ ଦର୍ଶନ ଆମକୁ ଖୁବ୍ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି , ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଅତିବଡ଼ି ସନ୍ଥ ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସ ଓ ବହୁ ସୁବେଶଷଣର ଅଧିକାରୀ ତଥା ଭାରତର ଲୋକ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡଃ ଏ ପି ଜେ ଅବଦୁଲ କାଲାମ , ସେମାନଙ୍କ ଅମୃତ ଅମ୍ଲାନ ସ୍ମୃତି ପ୍ରତି ପ୍ରଥମେ ଜଣାଉଛୁ କୋଟି ପ୍ରଣାମ ।

ସେହିପରି ଯାହାଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି ଆମକୁ ସ୍ବପ୍ନ ର ପଣ୍ୟ “ମନ” ସମ୍ପର୍କରେ ଅଧିକ ଜ୍ଞାନବନ୍ତ ଓ ତଥ୍ୟବନ୍ତ କରିଛି , ସେ ହେଉଛନ୍ତି ପରମ ସମ୍ମାନନୀୟ ଭାଇନା ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁମାର ଦାଶ ଓରଫ୍ ବିଶ୍ବମ୍ବର , ତାଙ୍କୁ ଏହି ଅବସରରେ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ତାଙ୍କର ଚଳଚଞ୍ଚଳ ଶତବିଶାସେ ବର୍ଷୀୟ ବୌଦ୍ଧିକ ଜୀବନ କାମନା କରୁଛୁ ।

୨୦୧୨ ମସିହାରେ କଲମ୍ବିଆ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପ୍ରଥମେ ବିଶ୍ବ ସ୍ବପ୍ନ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା । ଆମର ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ମତ ଯେ ବିଶ୍ବର ଯେ କେହି ସ୍ବପ୍ନ ସମ୍ପର୍କରେ ଗବେଷଣା କରୁଥିବା ବିଶେଷଜ୍ଞ ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଓଡ଼ିଶା ଆସି ,ଏଠାରେ ଗବେଷଣା କରିନାହାନ୍ତି, ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେମାନଙ୍କ ଗବେଷଣା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ।

ଏହାର କାରଣ ହେଲା , ସ୍ବପ୍ନ ର ସଂଜ୍ଞା , ସ୍ବପ୍ନ ର ବର୍ଗୀକରଣ, ସ୍ବପ୍ନାଦେଶ ସମ୍ପର୍କିତ ଅନେକ ଉଦାହରଣୀୟ ତଥ୍ୟ ଆମର ଶାସ୍ତ୍ର,ପୁରାଣ , କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ରେ ଯେପରି ଭରପୁର ରହିଛି , ସେହିପରି ସ୍ବପ୍ନର ଅନେକ ବର୍ଗୀକରଣ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧୁରା ସ୍ବପ୍ନ ର ବିଶାଳତା, ପୂର୍ତ୍ତି ଅବଧିର ପ୍ରଲମ୍ବିତ ବାସ୍ତବ ତଥ୍ୟ ବିଶ୍ବର ଅନ୍ୟ କେଉଁଠାରେ ମିଳିବ ନାହିଁ, ଏଥିରେ ଆମେ ଦୃଢ ନିଶ୍ଚିତ । ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ଆମେ ଆଜି ଏକ ଦୀର୍ଘ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଯାଉଛୁ , ଯଦିଓ ଭଲ ଭାବରେ ଅବଗତ ଯେ ଆମର ଅନେକ ବନ୍ଧୁ ତାହା ପଢ଼ିବେ ନାହିଁ , ସ୍ବଳ୍ପ ସଂଖ୍ୟକ ବନ୍ଧୁ ମାନେ ପଢ଼ିବେ ଏବଂ ତାହା ପରବର୍ତ୍ତୀ ପିଢ଼ି ଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ହେବ ଶ୍ରଦ୍ଧାର୍ପିତ । ସୁବାର୍ତ୍ତାର ୨୦୧୭ ମସିହା, ମାର୍ଚ୍ଚ ୬ ତାରିଖ ସଂଖ୍ୟାର ଅଗ୍ରଲେଖର ଶୀର୍ଷକ ଥିଲା ” ସ୍ବପ୍ନ” , ଯାହାର ନକଲ ନିମ୍ନ ଉପସ୍ଥାପନରେ ଦେଇଛୁ । ସେଥିରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲୁ “ସ୍ବପ୍ନ” ହେଉଛି ଏକ ମଧୁର କଳ୍ପନା ।

କ୍ରମଶଃ

” ମହାକାଳ ଫଳ, ଉପର ଦିଶଇ କେଡେ ସୁନ୍ଦର,ଭିତରଟା ତା’ର ପୋଡ଼ା ଅଙ୍ଗାର” ,ଏହି ବହୁ ପୁରାତନ ଓ ବହୁଳ ବ୍ୟବହୃତ ଢଗଟିକୁ ପିଲାଦିନେ ଆମେ ଅନେକ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଅବତରଣ କରିଆସିଥିଲୁ ସେତିକିବେଳେ , ଯେତେବେଳେ  କେତେକ ନିଜକୁ ଭିତରେ ଫମ୍ପା ଅର୍ଥାତ୍ ଅନ୍ତଃଶାରଶୂନ୍ୟ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି , ଠିକ୍ “ମନ ଜାଣେ ପାପ,ମାଆ ଜଣେ ବାପ” ନ୍ୟାୟରେ ,ସେତେବେଳେ ସେହିମାନେ ହିଁ  ବାହାରଟାକୁ  ଚକଚକ୍ କରି ସଜାଇ ହୋଇ ଛଳନାର ଆଶ୍ରୟ ନେଉଥିବା ସମୟରେ । ଯେପରି  ଷାଠିଏ/ ସତୁରୀ ଦଶକରେ ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାରଙ୍କ ଭଳି ଅଭିନେତା ମାନେ ଅଙ୍ଗର ଭାଷାରେ ଜୀବନ୍ତ ଅଭିନୟ କରି ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଲାଭ କରିଥିଲେ । ଆଖିରେ ଆଖିରେ ଯେଉଁ ଭାବ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିଲା , ଏବେ ଶରୀର ପ୍ରଦର୍ଶନରେ ସେହି ଭାବ ଆଉ ସୃଷ୍ଟି ହେଉନାହିଁ । ଯେଉଁମାନେ ନିଜର ଅନ୍ତଃସ୍ଥଶକ୍ତି ସମ୍ପର୍କରେ ସ୍ବାଭାବିକ ଭାବେ ସଚେତନ, ସେମାନେ ସେହି ଶକ୍ତିର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ନିମନ୍ତେ ନିରନ୍ତର ପ୍ରୟାସରତ ଥାଆନ୍ତି ଏବଂ ସେଥିରେ ସେମାନେ ଶାଶ୍ବତ ଆନନ୍ଦ ମଧ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧି କରନ୍ତି । ଏଭଳି ଉପସ୍ଥାପନଟି  କାହିଁକି  ବୋଲି ଆପଣଙ୍କ  ଭିତରେ  ପ୍ରଶ୍ନଟି ଉଙ୍କି ମାରୁଥିବ , ମାରିବା ମଧ୍ୟ ସ୍ବାଭାବିକ ।  ଆମେ ପ୍ରାୟ ଖୁବ ନିକଟସ୍ଥ ସ୍ଥାନକୁ ଯିବା ସମୟରେ ସାଇକେଲରେ ଯାଇଥାଉ , ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନକୁ ସ୍କୁଟିରେ ଯାଇଥାଉ ଏବଂ ଯେଉଁ ସମୟରେ ଇନ୍ଧନ ପାଇଁ ଅର୍ଥ ବାଧକ ସାଜେ,ସେତେବେଳେ ମଧ୍ୟ ସାଇକେଲରେ ଯାଇଥାଉ । ଆମେ ପଞ୍ଚମ ଶ୍ରେଣୀରେ ପଢ଼ିବା ସମୟରେ ସାଇକେଲ ଚଲାଇବା ଶିଖିଥିଲୁ  , ଶଗଡଗୁଳାରେ ମାଙ୍କଡିଆ ( ମଙ୍କି) ଅଭ୍ୟାସ କରି , ଘରେ ଲୁଚିକରି । ନନା ( ପିତା) ୧୯୪୨ ମସିହାରେ ଗୋଟିଏ ବି. ଏସ. ଏ ( BSA, ଇଂରାଜୀ ମଡେଲ) ସାଇକେଲ ( ସେତେବେଳେ ଶୂନ ଗାଡି କୁହାଯାଉଥିଲା) କିଣିଥିଲେ । ଜେଜେ ମାଆ ରେବତୀ ଦେବୀଙ୍କ ଠାରୁ ଶୁଣିଥିଲୁ ଯେ ସେତେବେଳେ ଖଣ୍ଡମଣ୍ଡଳରୁ ଲୋକେ କୁଆଡେ ଏହି ଶୂନୁଗାଡି ଦେଖିବାକୁ ଆସିଥିଲେ । ସେ ଯାହାହେଉ ଉଦୁଉଦିଆ ଦ୍ୱିପ୍ରହରରେ ଲୁହା କଣ୍ଟାରେ ଚାବି ଖୋଲି ଶଗଡଗୁଳାରେ ମାଙ୍କଡିଆ ସାଇକେଲ ଚଲେଇ କେତେ ଯେ ଖଣ୍ଡିଆ ଖାବରା ହୋଇଛୁ ଓ ଅମରି ମାଡ ଖାଇ ପିଠିରେ କଳାଦାଗ ପଡ଼ିଥିଲା , ତା’ର ହିସାବ ନାହିଁ । ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପାଦଦେବା ପରେ ବିଧିବଦ୍ଧ ଭାବେ ଆମେ ସେହି ସାଇକେଲର ମାଲିକାନା ସତ୍ତ୍ବ ପାଇଯାଇଥିଲୁ । ସାଇକେଲରେ ଓଡ଼ିଶା ବୁଲିଛୁ , ଏପରିକି ଅନେକ ଦିନ  ସାଇକେଲରେ ଗାଁ ରୁ ପୁରୀ ସାମନ୍ତ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ମହାବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ପଢିବାକୁ ଯାଇ ଅପରାହ୍ନ ୪ ଟାରେ ସେଠାରୁ ବାହାରି ରାତି ସାଢ଼େ ଆଠଟାରେ ଘରେ ପହଞ୍ଚି ପଖାଳ ଖାଇ ,ଜେଜେ ମାଆର ଗରମ ରସୁଣଫୁଟା ସୋରିଷ ତେଲ ଘଷାରେ ନିଘୋଡ଼ ନିଦରେ ଶୋଇ ଯାଇଛୁ । ଅତଏବ ସାଇକେଲ ଆମର ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରିୟ ,ସେଥିପାଇଁ ତ ଆମେ ଯେତେବେଳେ ୧୯୮୪ ମସିହାରେ ପୁରୀ ସଂସଦୀୟ କ୍ଷେତ୍ର ( ପାର୍ଲିଆମେଣ୍ଟ କନସ୍ଟିଚ୍ୟୁଏନସି)ରେ ସ୍ବର୍ଗତ ବ୍ରଜ ମୋହନ ମହାନ୍ତି ଓ ସ୍ବର୍ଗତ ବାରିଷ୍ଟର ରଣଜୀତ ମହାନ୍ତି ଙ୍କ ସହିତ ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ବନ୍ଦ୍ବିତା କରିଥିଲୁ ସେତେବେଳେ ଆମେ ନାମାଙ୍କନ ପତ୍ରରେ ତିନୋଟି ଚିହ୍ନ ଯଥା ସାଇକେଲ, ବହି ଓ ଧାନ କଳେଇ ମୁଣ୍ଡେଇ ଥିବା ଚାଷୀ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ସଙ୍କେତ ଦେବାପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲୁ , ଆମକୁ ମିଳିଥିଲା ସାଇକେଲ ଚିହ୍ନ । ଆମର ପିତୃବ୍ୟ, ଚିର ବନ୍ଦନୀୟ କକେଇ କୁସୁମ କବି ସ୍ବର୍ଗତ ଫକୀର ମୋହନ ଶତପଥୀ ଯେତେବେଳେ ବିଵାହ କଲେ ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ଶ୍ବଶୁର ସ୍ବର୍ଗତ ଦିବାକର ରଥ ଗୋଟିଏ ହମ୍ବର ସାଇକେଲ, ଗୋଟିଏ ଆଙ୍ଗ୍ଲୋସୁଇଜ୍ ଘଣ୍ଟା ଓ ଗୋଟିଏ ମର୍ଫି ରେଡ଼ିଓ  ଉପହାର ଅବା ଅନ୍ୟ ଅର୍ଥରେ ଯୌତୁକ ଦେଇଥିଲେ ।  କକେଇ ସେହି ସାଇକେଲରେ କଣାସ ସରକାରୀ ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରଧାନ ଶିକ୍ଷକ ଭାବେ ସେବା ନିବୃତ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରାୟ ପ୍ରତିଦିନ ,କିବା ଝଡି,କିବା ବର୍ଷାରେ ୨୪ କିଲୋମିଟର ଯିବା ଆସିବା କରୁଥିଲେ , ଏପରିକି ତାଙ୍କର ୮୨ ବର୍ଷରେ ମୃତ୍ୟୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେହି  ୫୬ ବର୍ଷୀୟ ସାଇକେଲରେ ଯିବା ଆସିବା କରୁଥିଲେ । ଆମ ପୁଅ  ସଂଘର୍ଷ ତ ଅନେକ ଥର ଭୁବନେଶ୍ୱରରୁ ପୁରୀ ସାଇକେଲରେ ଯାଇ ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଦର୍ଶନ କରି ଅବଢା ଧରି ଆସିଛି, ଏପରିକି  ଅନେକ ଥର ସାଇକେଲରେ ଆମ ଗାଁ କୁ ୬୦ କିମି  ଯାଇଛି । ଏପରିକି ଭୁବନେଶ୍ବର ରୁ ବୁର୍ଲା ମଧ୍ୟ ଯାଇଥିଲା ।ଏ ସବୁ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଅବତାରଣାର କାରଣ କ’ଣ ବୋଲି ଆପଣମାନଙ୍କ ମନରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିବଣି, ଉଠିବା ମଧ୍ୟ ସ୍ବାଭାବିକ । କଥା ହେଲା ଯେ ଆଜି ସକାଳେ ଆମ ଗାଁ ପାଖର ଜଣେ ଆମ ସହିତ ମାଧ୍ୟମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ପଢୁଥିବା ସମୟର ସହପାଠୀ ସାଙ୍ଗର ପୁଅ ଚଞ୍ଛା ପଇଡ ୫ ଟି, କିଛି ବାଇଗଣ, ଜହ୍ନି  ସହିତ ପରିବା ବ୍ୟାଗଟେ ଧରି ଘରେ ପହଞ୍ଚିଲା । ଆମେ ତାକୁ କହିଲୁ ଯେ ଏସବୁ କ’ଣ ପାଇଁ ଆଣିଲୁ ?  ସେ କହିଲା ଆପଣଙ୍କ ପାଖକୁ ଆସିବାକୁ ବାପା କହିଲେ ତ ବୋଉ କହିଲା କ’ଣ ଖାଲି ହାତରେ ଯିବୁ,ଏତକ ତୋ ମଉସା ପାଇଁ ନେଇଯା।  ବନ୍ଧୁଙ୍କ ହାତ ଲେଖା ଚିଠିଟି ସେ ଆମ ହାତକୁ ବଢାଇ ଦେଲା । ସେଥିରେ ଲେଖାଥିଲା ” ନେହେରୁ ଜାଣିବୁ , ପୁଅ  ଯାଉଛି , ତା ହାତରେ ଟଙ୍କା ପାଞ୍ଚ ହଜାର ପଠାଇବୁ ,  ତିନି ମାସ ପରେ ତୋତେ ଫେରାଇ ଦେବି । ପିଲା ଦିନର ଘନିଷ୍ଠ ସାଙ୍ଗ , ତା ଝିଅ ବାହାଘରକୁ ଆମେ ତିନି ଜଣ ସାଙ୍ଗ ଦଶ ହଜାର ଟଙ୍କା ଲେଖାଏଁ ସହାୟତା ଦେଇଥିଲୁ । ସେ ଯେ ଆଉ ଫେରାଇବ ନାହିଁ , ଏଥିରେ ଆମେ ଦୃଢ ନିଶ୍ଚିତ ଥିଲୁ । ଅପରପକ୍ଷରେ ଆମର ଏକ ଅଭ୍ୟାସଗତ ଦୋଷ ଅଛି , ଯେତେ ଚେଷ୍ଟା ଓ ବାରମ୍ବାର ଶପଥଗ୍ରହଣ କଲେ ମଧ୍ୟ ସେହି ଦୋଷରୁ ଆମେ ମୁକ୍ତ ହୋଇପାରିନାହୁଁ । ସେହି ଦୋଷଟି ହେଲା ଆମେ କାହାକୁ ନା  କହିପାରିନାହୁଁ , ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଆମେ ଅନେକ ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛୁ, ପତ୍ନୀଙ୍କ ସମାଲୋଚନାର ଭାଷାରେ  ଲଜ୍ଜିତ ବି ବହୁବାର ହୋଇଛୁ ସତ୍ୟ ମାତ୍ର , ଠିକ୍ ସମୟରେ ପୂର୍ବରୁ କରିଥିବା ଶପଥ ଭୁଲି ପୁନର୍ବାର ସେହି ଭୁଲ୍ କରିଆସିଛୁ । ପତ୍ନୀ ସାମାନ୍ୟ ଅସୁସ୍ଥ ଥିବାରୁ ସେ ଔଷଧ ଖାଇ ଶୋଇଥିବା ସମୟରେ ଆମେ ଧିରକିନା ତାଙ୍କର ଆଲମିରା ଖୋଲି ୧୦ ଟି ପାଞ୍ଚଶହ ଟଙ୍କିଆ  ନୋଟ୍ ଆଣି ତାକୁ ଧରେଇ ଦେଲୁ । ଟଙ୍କା ପକେଟରେ ରଖି ସାରି ସେ କହିଲା ” ମଉସା ଆପଣଙ୍କ ଗାଡ଼ି ଟିକେ ଦିଅନ୍ତୁ, ମୁଁ ବାପୁଜୀ ନଗରରୁ ଗୋଟିଏ ସାଇକେଲ ପାର୍ଟ କିଣି ଆସିବି, ଏଇଠୁ ବସରେ ବସି ଗାଁ କୁ ଫେରିଯିବି । ଆମେ ତାକୁ କହିଲୁ ଆରେ ବାପା ତୁ ସାଇକେଲ ଚାବି ନେଇ ଯାଆ, ଯେତେବେଳେ ଆସିଲେ ଚଳିବ , ମୋତେ ହଠାତ୍ କୁଆଡେ ଯିବାକୁ ପଡିଲେ ଯାଇ ପାରୁନଥିବି, ମାଉସୀ ଦେହ ଖରାପ , ତୁ ସାଇକେଲ ନେଇ ଯାଆ । ସେ କହିଲା ମଉସା , ମୁଁ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ଯିବି,ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ଫେରି ଆସିବି , ଆପଣ ମଟର ସାଇକେଲ ଚାବି ଟିକେ ଦିଅନ୍ତୁ । ସେହି ରୋଗ ପୁଣି ଦେଖାଦେଲା, ତାକୁ ଆଉ ମନା କରିପାରିଲୁ ନାହିଁ , ଚାବି ଦେଇ ଦେଲୁ । ସେ ଯିବା ପରେ ଆମେ  ଆମର କୁଅଭ୍ୟାସର ସାଥୀ ପାନ ଭାଙ୍ଗୁଥିବା ସମୟରେ ଅନେକ କଥା ମନକୁ ଆସିଲା ।ସାତ ଆଠ ବର୍ଷ ତଳେ ବୋଧେ ‘ ଟାଇମ୍ସ ଅଫ ଇଣ୍ଡିଆ ‘ଦୈନିକ ଖବରକାଗଜରେ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ସମ୍ବାଦର ସମୀକ୍ଷା କରି ସୁବାର୍ତ୍ତାରେ ଏକ ଆଲେଖ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲୁ । କିଭଳି କାଲିଫର୍ଣ୍ଣିଆସ୍ଥିତ ସିଲିକନ ଭ୍ୟାଲି ଅଞ୍ଚଳରେ , ଯେଉଁଠି ବହୁ ଖ୍ୟାତିସମ୍ପନ୍ନ କମ୍ପ୍ୟୁଟର ଓ ଇଲୋକର୍ଟ୍ରୋନିକସ୍ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ରହିଛି , ଯେଉଁଥିରେ ଅନେକ ଉଚ୍ଚ ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନ ବିଜ୍ଞାନ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଉଚ୍ଚ ବେତନରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ , ସମସ୍ତେ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟକୁ  ସାଇକେଲରେ ଯିବା ଆସିବା କରିଥାନ୍ତି । ଭାରତରେ ଜନ୍ମିତ ଓ ଆମେରିକାର ନାଗରିକତ୍ବ ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା କେମ୍ବ୍ରିଜ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରଫେସର ସି ଭେଙ୍କଟ ରମଣ ରାମକୃଷ୍ଣନ ୨୦୦୯ ମସିହାରେ ରସାୟନ ବିଜ୍ଞାନରେ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ବିଜେତା ହେବା ସମୟରେ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ବ୍ୟାପକ ଭାବେ ହୋଇଥିବା ଚର୍ଚ୍ଚା ଏବେବି ମନେ ପଡେ । ତାଙ୍କର ଖଣ୍ଡିଏ କାର ନଥିଲା , ପ୍ରତିଦିନ ସେ ବାସଭବନରୁ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟର ଶ୍ରେଣୀ ପ୍ରକୋଷ୍ଠକୁ ଯିବା ଆସିବା ପାଇଁ ସାଇକେଲ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିଲେ । ଅର୍ଥଶାସ୍ତ୍ର ବିଶାରଦ ତଥା ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ବିଜେତା ଅମର୍ତ୍ତ୍ୟ ସେନ୍ ଙ୍କୁ ଶାନ୍ତି ନିକେତନରେ ସାଇକେଲରେ ଯିବା ଆସିବା କରୁଥିବା ସମସ୍ତେ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଥିବେ । ଏବେବି ଅନେକ ରାଷ୍ଟ୍ର ନେତା, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ, ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମାନେ ସାଇକେଲରେ  କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ କୁ ଯିବା ଆସିବା କରୁଥିବା ସ୍ଥିର ଚିତ୍ର (ଫଟୋଚିତ୍ର) ଆମେ ଗଣମାଧ୍ୟମ ସୌଜନ୍ୟରୁ ଦେଖି ଥାଏ । ଆମେ ପାଠପଢୁଥିବା ସମୟରେ ଆମକୁ ଗଣିତ ସମ୍ମାନ ( ଅନର୍ସ) ପଢ଼ାଉଥିବା ଗଣିତ ଶାସ୍ତ୍ର ବିଶେଷଜ୍ଞ ଡଃ ଶୁକଦେବ ରଥ, ବିଭାଗୀୟ ମୁଖ୍ୟ ଦେବକୀ ନନ୍ଦନ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ସମେତ ରସାୟନ ବିଜ୍ଞାନ ବିଭାଗୀୟ ମୁଖ୍ୟ ଡଃ ଫଣିଭୂଷଣ ଦାସ ପ୍ରଭୃତି ଅନେକ ପ୍ରାଧ୍ୟାପକ ମାନେ ସାଇକେଲରେ ଯିବା ଆସିବା କରୁଥିଲେ । ଏକଦା ତୈଳଦର ବୃଦ୍ଧି ପ୍ରତିବାଦରେ ବିଜୁ ଆଜ୍ଞା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ସମୟରେ ସାଇକେଲରେ ସେତେବେଳେ ର ସଚିବାଳୟ ,ଆଜିର ଲୋକ ସେବା ଭବନକୁ ଆସୁଥିବା ସ୍ଥିର ଚିତ୍ର (ଫଟୋଚିତ୍ର) ବହୁ ଚର୍ଚ୍ଚିତ ଥିଲା । ସେହି ବିଜୁ ଆଜ୍ଞା ଯେତେବେଳେ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଛାତ୍ର ଥିଲେ, ମାତ୍ର ୧୬ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଦୁଇ ଜଣ ସହପାଠୀ ସାଙ୍ଗଙ୍କ ସାଙ୍ଗରେ  ସାଇକେଲରେ କଟକରୁ ପେଶଓ୍ବାର  ( ପାକିସ୍ତାନ) ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୁଦୀର୍ଘ ବିପଦ ସଙ୍କୁଳ ପଥକୁ ସାହାସ୍ ର ସହିତ ଅତିକ୍ରମ କରିଥିଲେ । ସୁତରାଂ ସାଇକେଲ ଚଢିଲେ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ନୀଚ୍ଚ ହୋଇଯାଏ ନାହିଁ କି ପ୍ରେଷ୍ଟିଜ ଲିକ୍ ହୋଇଯାଏ ନାହିଁ । ଠିକ୍ ସେହିପରି ମୂଲ୍ୟବାନ ଯାନ ଚଢିଲେ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ଉଚ୍ଚ ହୋଇଯାଇନଥାଏ । ବ୍ୟକ୍ତିର ପ୍ରତିଭା ତା’ର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ବର ପରିମାପକ , ବଡ କୋଠା, ଦାମିକା ଗାଡ଼ି ବାହାର ଆକର୍ଷଣୀୟ ଯାନ୍ ନୁହେଁ କି ସାଇକେଲ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ବର ନ୍ୟୁନ ପ୍ରଦର୍ଶନର ପଣ୍ୟ ନୁହେଁ । ଆମେ ବିଗତ ସାତ ବର୍ଷ ଧରି ଜୁନ ମାସ ୩ ତାରିଖରେ ଜାତୀୟ ସାଇକେଲ ଦିବସ ପାଳନ ଅବସରରେ ସାଇକେଲର ଇତିହାସ ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରି ଆସୁଛୁ । ଅବିକଳ ଭାବେ ପୁନଃ ଉପସ୍ଥାପନ କରୁଛୁ ।
ପ୍ରଥମେ ଯେତେବେଳେ ସାଇକେଲଟି ନିର୍ମିତ ହେଲା ତାହା ଦେଖିବାକୁ ଆମ ପିଲାଦିନରେ ବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ନେଇ ଯାଉଥିବା କଳାପଟା ବା  ଏକ ସ୍କେଟବୋର୍ଡ଼ ପରି ଦେଖାଯାଉଥିଲା । ୧୭୯୧ରେ ଫ୍ରାନ୍ସର ନାଗରିକ କୋମେଟ ମେଡେ ଡି ସିଭରାକ୍ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ଏକ ଭିନ୍ନ ଧରଣର ସାଇକେଲ, ଏହାର ସିଟ୍ ବହୁତ ଉଚ୍ଚରେ ରହୁଥିଲା । ଏଥିରେ ପେଡ଼ାଲ ନଥିଲା; ଏହାକୁ ଲୋକମାନେ ନିଜଗୋଡରେ ଠେଲିଠେଲି ଚଳାଉଥିଲେ । ପ୍ରାୟ ୧୮୧୭ ମସିହା ବେଳକୁ ଜର୍ମାନୀର ବେରୋନ କାର୍ଲବାନ୍ ଡ୍ରେସ୍ ହ୍ୟାଣ୍ଡେଲ ରହିଥିବା ଏକ ସାଇକେଲ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ । ଏହାର ନାମ ଥିଲା “ଡ୍ରେସିନେ” । ଦୁଇଟି ସମାନ ଆକାରର କାଠ ଚକା, ବସିବା ପାଇଁ ଏକ ସିଟ ସହିତ ହ୍ୟାଣ୍ଡେଲ ରହିଥିଲା । ଗୋଡ଼ରେ ଠେଲି ଠେଲି ଚଳାଯାଉଥିବା ଏହି ସାଇକେଲଟି ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ କାଠରେ ତିଆରି ହୋଇଥିବାରୁ ଲୋକମାନେ ‘କାଠଘୋଡା’ ବୋଲି କହୁଥିଲେ । ୧୮୧୮ରେ ପ୍ୟାରିସରେ ଆୟୋଜିତ ଏକ ପ୍ରଦର୍ଶନୀରେ ଲୋକମାନେ ଏହି ଅଦ୍ଭୁତ ସାଇକେଲକୁ ପ୍ରଥମ ଥର ଲାଗି ଦେଖିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଏହା ଲୋକପ୍ରିୟତା ଅର୍ଜନ କରିପାରି ନଥିଲା । ୧୮୩୯ରେ ସାଇକେଲ ନିର୍ମାଣରେ ବହୁତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଥିଲା, କାରଣ ସ୍କଟଲାଣ୍ଡର ଜଣେ ଲୁହାର ସାଇକେଲର ଆଗ ଚକାରେ ଏକ ପେଡାଲ ଲଗାଇଥିଲେ । କ୍ରିକପ୍ୟାଟ୍ରିକ ମ୍ୟାକମିଲାନ ସାଇକେଲର ଆଗ ଚକାରେ ଏକ ପେଡାଲ ଲଗାଇ ପାହାଡ଼ ଚଢିପାରୁଥିଲେ । ଏହା ସେତେବେଳେ ପରିବହନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବ୍ୟବହୃତ କରାଯାଉଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ବ୍ରେକ୍ ନଥିବାରୁ ଗଡାଣିଆ ସ୍ଥାନରେ ରୋକିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ କଷ୍ଟକର ହେଉଥିଲା । ଏହି ସାଇକେଲକୁ ‘ଫାଷ୍ଟ ଫୁଟ’ ବୋଲି କୁହାଯାଉଥିଲା । ୧୮୪୫ରେ ଫ୍ରାନ୍ସର ନିକୋଲସ ସାଇକେଲର ବ୍ରେକ ଲଗାଇବା ସହ ଚକାଗୁଡିକୁ ଲୁହାରେ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ । ଏହି ସାଇକେଲ ଟି ଚାଲିବା ବେଳେ ମାତ୍ରାଧିକ ଶବ୍ଦ କରୁଥିଲା, ତେଣୁ ଲୋକ ମାନେ ଏହାକୁ ‘ବୋନ ସେକର’ ବୋଲି କହୁଥିଲେ । ଏହାପରେ ୧୮୬୫ରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ବିକଶିତ ସାଇକେଲ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା । ଏଥିରେ ସାଇକେଲର ଆଗ ଚକରେ ସିଧାସଳଖ ଭାବେ ପେଡାଲ ଲଗାଯାଇଥିଲା । ୧୮୭୦ ମସିହାରେ  ପ୍ରଥମ ମେଟାଲ ସାଇକେଲ ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇଥିଲା । ଏଥିରେ ମଧ୍ୟ ପେଡାଲ ଆଗ ଚକରେ ଲାଗିଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ବଡ଼ ଧରଣର କେତେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଥିଲା । ସାଇକେଲର ଆଗ ଚକଟି ପଛ ଚକ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ବଡ଼ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏହା ମନକୁ ମନ ବୁଲି ପାରୁନଥିଲା । ନିର୍ମାତାମାନଙ୍କର ଚିନ୍ତାଧାରା ଏହା ଥିଲା ଯେ, ସାଇକେଲର ଆଗ ଚକ ବଡ଼ ରହିଲେ ଅଳ୍ପ ପରିଶ୍ରମରେ ଅଧିକ ଦୂର ଯାତ୍ରା କରିହେବ । ଚକାଗୁଡିକରେ ରବର ଓ  ବୃତ୍ତାକାର ତାର ସଂଯୁକ୍ତ ଚକ ବା ସ୍ପୋକ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିଲା  , ଯାହା ଫଳରେ ଏହା ପୂର୍ବପରି ଅଧିକ ଶବ୍ଦ କରୁନଥିଲା । ବିଭିନ୍ନ ନିର୍ମାତାମାନେ ସାଇକେଲକୁ ବିକଶିତ କରିବାକୁ ଯାଇ ଏହାର ଆଗ ଚକାକୁ ପ୍ରାୟ ୧.୫ମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉଚ୍ଚ କରିଥିଲେ । ୧୮୬୯ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଏହାର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ନାମ ରହିଥିଲା । ଏହାପରେ ଲୋକମାନେ ଏହି ଗାଡିକୁ ବାଇସାଇକେଲ(ଦୁଇ ଚକିଆ ଯାନ) କହିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ । ୧୮୬୯ରେ ପେନ୍ନୀ-ଫାରଥିଙ୍ଗ ବା ଉଚ୍ଚ ଚକା ଯାନ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା । ବଡ଼ ଚକା ଫଳରେ ଏହା ଅଳ୍ପ ପରିଶ୍ରମରେ ଅଧିକ ବାଟ ଯାଉଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ଅତ୍ୟଧିକ ଦୁର୍ଘଟଣା ମଧ୍ୟ ଘଟୁଥିଲା । ଏହାର କାରଣ ଥିଲା ଚାଳକ ଜଣକ ଭୂମିଠାରୁ ଅଧିକ ଉଚ୍ଚରେ ବସୁଥିଲା । ଆଗ ଚକର ଉଚ୍ଚତା ୧.୫ମିଟର ହୋଇଥିବା କାରଣରୁ ଯଦି ଆଗଚକା ହଠାତ୍ ବନ୍ଦ ହୋଇଗଲା ତେବେ ଚାଳକଙ୍କ ଗୋଡ ତଳକୁ ନ ପାଇବା କାରଣରୁ ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ସେ ଆଗକୁ ପଡ଼ିଯାଉଥିଲେ । ୧୮୮୦ ମସିହାର ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ସାଇକେଲ ନିର୍ମାତା ଜେମ୍ସ ଷ୍ଟେରଲୀ ଏକ ସାଇକେଲ ବିକଶିତ କରିଥିଲେ, ଯାହାର ନାମ ସେ ଦେଇଥିଲେ ‘ସୁରକ୍ଷିତ ବାଇ ସାଇକେଲ’ । ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ସାଇକେଲ ପରି ଏହାର ଆଗ ଓ ପଛ ଚକା ସମାନ ଆକାରର ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଦୁଇଚକର ମଝିରେ ରହିଥିଲା ପେଡାଲ ଏବଂ ନୂତନ କରି ବାହାରିଥିବା ଚେନ ଓ ସ୍ପକେଟ ଏହାର ପଛଚକାକୁ ଟାଣୁଥିଲା । ଏହି ସାଇକେଲଟି ଅନ୍ୟ ସାଇକେଲ ତୁଳନାରେ ଖୁବ୍ ହାଲକା ଥିଲା ଏବଂ ଜଣେ ଲୋକ ଏହାକୁ ଆରାମରେ ଅଳ୍ପ ବଳ  ବା ଶକ୍ତି ଖଟାଇ ଚଳାଇ ପାରୁଥିଲେ । ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସାଇକେଲର ଚକାରେ କେବଳ ରବର ଲଗାଯାଉଥିଲା । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସାଇକେଲଟି ଅଧିକ ଲମ୍ବା ନ ଥିବା ଓ ସ୍ପୋକ ବିହୀନ ହୋଇଥିବା କାରଣରୁ ଫାରଥିଙ୍ଗ ସାଇକେଲ ତୁଳନାରେ ଏହାକୁ ଚଳାଇବା ଅଧିକ କଷ୍ଟକର ଥିଲା । ଜଣେ ଇରିସ ନାଗରିକ ଡୁନଲୋପ ପ୍ରଥମେ ବାୟୁଚାଳିତ ଟାୟାର ଏହି ସାଇକେଲରେ ଲଗାଇଥିଲେ । ସେ ନିଜ ପୁତ୍ରକୁ ଏକ ଆରାମଦାୟକ ସାଇକେଲ ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଯାଇ ଏପରି କରିଥିଲେ । ଏହା ପରେ ପଛ ଚକାକୁ ଏପଟ ସେପଟ ବୁଲିବା ପରି ବିକଶିତ କରାଯିବା ପରେ ଚାଳକମାନେ ବିପଦମୁକ୍ତ ସାଇକେଲ ଚାଳନା କରିବାର ଅନୁଭବ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ୧୮୯୦ମସିହାର ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ବ୍ରେକ, ଗିୟର, ହାତରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ଲାଗି ବ୍ରେକ କେବୁଲ ଆଦି ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା । ସାଇକେଲରେ ଏତେ ସବୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇ ବି ଲୋକମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ଏହା ବିଶେଷ ଆଦୃତ ହୋଇପାରିନଥିଲା । ସାଇକେଲ ସମାଜରେ ଦ୍ରୁତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥିଲା । ମହିଳାମାନେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ଓ ଗତିଶୀଳ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଗରିବ ଲୋକମାନେ ଦୂରସ୍ଥାନକୁ କାର୍ଯ୍ୟ ଅନ୍ୱେଷଣରେ ଯାତ୍ରା କରୁଥିଲେ । ସମୟ ଗଡିବା ସହିତ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ସାଇକେଲ କ୍ଳବ, ସାଇକେଲ ରେସିଂ ଓ ଟୁରିଂର ଆୟୋଜନ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ସାଇକେଲକୁ ଅଧିକ ଲୋକପ୍ରିୟ କରିଥିଲା । ସମୟ ସହ ତାଳ ଦେଇ ସାଇକେଲରେ ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି । ରେସିଂ ସାଇକେଲର ସ୍ପିଡ୍ କୌଣସି ଇନ୍ଧନ ଚାଳିତ ଗାଡିଠାରୁ କମ୍ ନୁହେଁ । ଭାରତରେ ସ୍ୱାଧୀନତା ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସାଇକେଲର ବ୍ୟବହାର ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା । ପରିବହନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସାଇକେଲ ହିଁ ଥିଲା ଏକମାତ୍ର ବାହନ ।

୮୩ ବର୍ଷ ତଳେ ଆଜିଦିନର ଇତିହାସ-
ବିଗତ ୪୫ ବର୍ଷ ଧରି ଆମେ ହଜାରରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ବ ଥର ଲେଖି ଓ କହି ଆସିଛୁ ଯେ ଓଡ଼ିଶାର ବା ଓଡ଼ିଆଙ୍କର ସଠିକ୍ ଇତିହାସ ଏଯାବତ୍ ଲେଖା ଯାଇପାରିଲା ନାହିଁ । ଏହାର କାରଣ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖକରି କହିଆସିଛୁଯେ ” ବିଜେତା ଯେବେ ପରାଜିତର ଇତିହାସ ଲେଖେ, ତେବେ ସେ ନିଜକୁ ମହାନ୍ ବା ମହିମା ମଣ୍ଡିତ କରିଥାଏ ଓ  ପରାଜିତ କୁ ନଗଣ୍ୟ ଅର୍ଥାତ୍ ମସିଲିପ୍ତ କରିଥାଏ” , ଏହା ଏକ ସ୍ବାଭାବିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା,ଯାହା ଓଡ଼ିଶା ଇତିହାସ ରଚନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଛି ।

ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ପରେ, ଏପରିକି ସ୍ଵାଧୀନୋତ୍ତର ଓଡ଼ିଶାରେ ଏଥିପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ଦିଆଗଲା ନାହିଁ । ଆମର ଇତିହାସ ଛାତ୍ର, ଅଧ୍ୟାପକ, ପ୍ରାଧ୍ୟାପକ, ଆଚାର୍ଯ୍ୟ,ପ୍ରାଚାର୍ଯ୍ୟ ବର୍ଗ ଓଡ଼ିଆ ବିଦ୍ଵେଷୀ ଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଲିଖିତ ଇତିହାସ କୁ ପଢି, ତାକୁ ” ଖଡା ବଡ଼ି,ଯୋଡ଼ି,ଶାଗ,ମୁଗ,ବଡ଼ି,ଥୋଡି,ଖଡା” ଲେଖି ଗବେଷକ ହୋଇ , ତଥାକଥିତ ପିଏଚଡ଼ି,ଡିଲିଟ୍ ପାଇ, ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ, ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ରେ ପ୍ରଫେସର ବିଶେଷଣ ରେ ବିଭୂଷିତ ହୋଇ ସମାଜର ସମ୍ମାନ,ଧନ,ଏନଜିଓ ଧର୍ମୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ,ନ୍ୟାସ, ଅନୁଷ୍ଠାନ, ଇନଷ୍ଟିଚୁ୍ୟୁଟ, ରିସର୍ଚ୍ଚ ସଂଜ୍ଞା ଦେଇ ପ୍ରଚୁର ଅର୍ଥ ରୋଜଗାର କରି ମଉଜ କରିଆସୁଛନ୍ତି ।

ଓଡ଼ିଶାର ସଠିକ୍ ଇତିହାସ ଉପରେ ଗବେଷଣା କରି ପ୍ରାମାଣିକ ତଥ୍ୟ ସନ୍ନିବେଶିତ କରି ଇତିହାସ ସୃଷ୍ଟି କରାଗଲା ନାହିଁ । ଏହି ମିଥ୍ୟା ଇତିହାସ ପଢି ଜଣେ ଆମର ସମ୍ମାନାଷ୍ପଦ ବରିଷ୍ଠ ସାମ୍ବାଦିକ ଜୟଦେବ ଭବନ ସମ୍ମୁଖରେ ଏକ ଆଲୋଚନା ରେ ଆମକୁ ଠିକ୍ ଶହେ ବର୍ଷ ତଳେ ଜଣେ ବଙ୍ଗୀୟ ଐତିହାସିକ କହୁଥିବା ଭାଷାରେ କହିଲେ ତମେ ଏତେ ଓଡ଼ିଆ, ଓଡ଼ିଆ ହେଉଛ, ଓଡ଼ିଆ ଙ୍କ ର ଭାରତ ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ରେ ଅବଦାନ କ’ଣ ? ତାଙ୍କ ତାତ୍ସଲ୍ୟ କୁ ତାଙ୍କ ସହିତ ସର୍ବଦା ବସାଉଠା କରୁଥିବା ଅନ୍ୟ ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ସାମ୍ବାଦିକ ମଧ୍ୟ ପାଳି ଧରି ତାତ୍ସଲ୍ୟର ଭାଷା ବ୍ୟବହାର କରିବାରୁ ଆମେ ଅନେକ ପ୍ରାମାଣିକ ତଥ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିବାରୁ ସେ ଦୁହେଁ କହିଲେ ” ଦେଖାଓ,କୋଉ ଇତିହାସ ରେ ଲେଖା ଯାଇଛି ? ” । 

  ଇତିହାସ କେବେ ରାଜା, ମହାରାଜା, ରାଷ୍ଟ୍ର ମୁଖ୍ୟ ର ଜୟ, ପରାଜୟ ର ବିବରଣୀ ନୁହେଁ, ସାଧାରଣ ମଣିଷ ର ଜୀବନଚର୍ଯ୍ୟାର କ୍ରମାନ୍ୱୟରେ ସୂଚିତ ତଥ୍ୟ । ଇତି ଅର୍ଥ ଶେଷ ବା ଅତୀତ, ହାସ ଅର୍ଥ କଥା ।  ୧୯୨୫ ମସିହାରେ ବିଶ୍ବ ମଣି ପଣ୍ଡିତ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ଙ୍କ ଐକାନ୍ତିକ ଅନୁଗାମୀ, ସାଥୀ, ସହଯୋଗୀ , ମହାନ୍ ଐତିହାସିକ, ଗବେଷକ, ଜନାଦୃତ ଅଧିବକ୍ତା, ବିହାର- ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଦସ୍ୟ ପ୍ରାତଃ ସ୍ମରଣୀୟ ଜଗବନ୍ଧୁ ସିଂହ ତାଙ୍କର ” ପ୍ରାଚୀନ ଉତ୍କଳ” ପୁସ୍ତକ ରେ ଶହଶହ ଉଦାହରଣୀୟ ତଥ୍ୟାର୍ପଣ କରି ଯାଇଛନ୍ତି ।

୮୩ ବର୍ଷ ତଳର,ଆଜିର ଇତିହାସ କୁ ଭାରତ ଇତିହାସ ଯଥୋଚିତ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଛିକି ?  ୧୯୪୨ ମସିହା ଭାରତଛାଡ ଆନ୍ଦୋଳନ , ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ ଙ୍କ ” କର ବା ମର ” ଆହ୍ବାନ ରେ ଓଡ଼ିଶା ରେ ପ୍ରତିଧ୍ବନିତ ହୋଇଥିବା ଆନ୍ଦୋଳନ ର ଇତିହାସ ସଠିକ୍ ତଥ୍ୟ ସନ୍ନିବେଶିତ ହୋଇ ଭାରତ ଇତିହାସରେ ସ୍ଥାନିତ ହୋଇନାହିଁ ।

୮୩ ବର୍ଷ ତଳେ ଆଜିର ତାରିଖରେ ଅର୍ଥାତ୍ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖ,୧୯୪୨  ଅବିଭକ୍ତ ବାଲେଶ୍ୱର ଜିଲ୍ଲାର ଭଦ୍ରକ ଉପଖଣ୍ଡ ବା ସବ୍ ଡିଭିଜନ ର ଧାମନଗର ଥାନା ଅନ୍ତର୍ଗତ ଲୁଣିଆ ଗ୍ରାମ ର ଦୋଳପଡିଆ ର ଇତିହାସ ବା ଯୁବ ବିପ୍ଲବୀ ମୁରଲୀଧର ପଣ୍ଡା,ରାଜମୁକୁନ୍ଦପୁର ର ସଂଗ୍ରାମୀ ରାଧାଶ୍ୟାମ ରାୟମହାପାତ୍ରଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ହୋଇଥିବା ସଂଗ୍ରାମର ଇତିହାସ ଯଦି ପଢିଥାନ୍ତେ ତେବେ ବରିଷ୍ଠ ସାମ୍ବାଦିକ ଏଭଳି ତାତ୍ସଲ୍ୟ କରିନଥାନ୍ତେ ।

ଆଜିର ଦିନରେ ସେହି ଲୁଣିଆ ଗୁଳିକାଣ୍ଡ ରେ ୯ ଜଣ ସହୀଦ ସଂଗ୍ରାମୀ ଯଥା ନିଧି ମହାଳିକ, ଗୌରୀ ଜେନା,ନବ କିଶୋର ନାୟକ, ଶ୍ୟାମ ସୁନ୍ଦର ମହାଳିକ, କୃଷ୍ଣ ମହାଳିକ, ଗୋପୀନାଥ ଜେନା, ଚିନ୍ତାମଣି ଦାସ, ଶଙ୍କର ବେହେରା,ଅଗଣି ସାହୁ ଙ୍କ ଶହୀଦ ଦିବସ ରେ ସେମାନଙ୍କର ବଳିଦାନ କୁ ସ୍ମରଣ କରି, ସେମାନଙ୍କ ଲୋହିତ ଅମ୍ଲାନ ବୈପ୍ଳବିକ ସ୍ମୃତି ପ୍ରତି ଜଣାଉଛୁ କୋଟି କୋଟି ଲୋହିତ ପ୍ରଣାମ । କ୍ରମଶଃ