ବଡ଼ ମାୟାବୀ ଜୀବ ନୋହେ କାହାରି
——————————————
      ମହାତ୍ମା ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସ

————-
ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଭେଷଜ ବିଜ୍ଞାନୀ, ବୈଜ୍ଞାନିକ, ପଣ୍ଡିତ ମାନଙ୍କ ଶହଶହ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ଓଡ଼ିଆ ସାଧକ ମାନେ ଯାହା ଯାହା ସବୁ ଦେଇ ଯାଇଛନ୍ତି, ତାହା ଅନାଲୋଚିତ, କାରଣ ଆମେ ଦାୟାଦମାନେ ବିଦେଶୀ ଶାସନରେ ଶହଶହ ବର୍ଷ ଗୋଲାମ ହୋଇ ସ୍ବାଭିମାନର ସଂଜ୍ଞା ଭୁଲି, ଯାହା ବିଦେଶୀ ତାହା ବହୁତ ଭଲ ବୋଲି ଗର୍ଵର ସହିତ କହିଥାଏ, ତାଙ୍କ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି ଓ ପରମ୍ପରାକୁ ସେମାନଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ଆନୁଗତ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ପୂର୍ବକ ପାଳନ କରିଥାଏ । ତାହା ହିଁ ଲର୍ଡ ମ୍ୟାକନିଲ୍ କରିଯାଇଛନ୍ତି । ତିନି ବର୍ଷ ତଳେ , ଠିକ୍ ଏହି ସମୟରେ ରାତ୍ରି କାଳୀନ ଅବରୋଧ ( ନାଇଟ କର୍ଫ୍ୟୁ) ଲାଗି ନଥିଲେ ଏହାର ଭୟଙ୍କର ଗଭୀରତାକୁ ଦେଖି ପାରି ନଥାନ୍ତେ । ହଜାର ହଜାର ଉଦାହରଣୀୟ ତଥ୍ୟ ଥିଲା ବେଳେ ଆଜି ମହାପୁରୁଷ ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସଙ୍କ ର ଗୋଟିଏ ସୃଷ୍ଟି , ଯାହା
୧୯୫୬ ମସିହାରେ ଟମ୍ ବ୍ରାଉନଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଅଲ୍ଟ୍ରା ସାଉଣ୍ଡ ( ultrasound ) ଭାବେ ପ୍ରଥମେ ଭେଷଜ ବିଦ୍ୟାରେ ପ୍ରୟୋଗ (The first time ultrasound was used for clinical reasons was in 1956. It was used in Glasgow by an Obstetrician named Ian Donald and an engineer named Tom Brown. These two men developed the first prototype system for ultrasound,)ତାହା ଯେ ଛଅ ଶହ ବର୍ଷ ତଳୁ ଓଡ଼ିଆ ସନ୍ଥ କରିଯାଇଛନ୍ତି, ତାହାକୁ ଉପସ୍ଥାପନ କରି ତାଙ୍କର ଅମୃତ ଅମ୍ଲାନ ସ୍ମୃତି ପ୍ରତି କୋଟି କୋଟି ପ୍ରଣାମ ଜଣାଉଛି ,ବନ୍ଦେ ଉତ୍କଳ ଜନନୀ ।

ବଡ଼ ମାୟାବୀ ଜୀବ ନୋହେ କାହାରି
——————————————
      ମହାତ୍ମା ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସ
             ——————
ବଡ଼ ମାୟାବୀ ଜୀବ ନୋହେ କାହାରି
  ଦିନେ ନ ଭଜୁ ରାମ କୃଷ୍ଣ ଶ୍ରୀହରି  ।।
 ଯେତେବେଳେ ମାତା ଗର୍ଭେ ହେଲୁ ସଞ୍ଚାର
ଅଣାକାର ଭୂମି ସେ ଯେ ନାହିଁ ଆକାର  ।
ପ୍ରଥମ ମାସେ ତୁ ଯେ ହେଲୁ ଧବଳ ବର୍ଣ୍ଣ
ଦ୍ବିତୀୟ ମାସେ ତୁ ଯେ     ଜଳେ ଯେସନେ ମୀନ
ତୃତୀୟ ମାସେ ତୁ ଯେ        ଶୂନ୍ୟେ ମେଳିଲୁ ଡାଳ
          ଚତୁର୍ଥେ ଅସ୍ଥି ଖଞ୍ଜା ତୋହରି   । ବଡ଼ …
    ପଞ୍ଚମେ ନାଭି କମଳ କଲା ଭିଆଣ
    ଷଷ୍ଠରେ ଵାସ୍ତରୀ ନାଡ଼ି ଖଞ୍ଜିଲା ଜାଣ।  
ସପ୍ତମେ ନାସା ଜିହ୍ୱା      ଆବର ମୁଖ କର୍ଣ୍ଣ
ଚକ୍ଷୁ ଭ୍ରୁଲତା କାମ        କମାଣରେ ନିର୍ମାଣ
ଗଙ୍ଗା ଯମୁନା ନଦୀ      ଵହଇ ଅନୁକ୍ଷଣ
     ଆପେ ମନକୁ କଲା ବିଚାରି   ।
 ଅଷ୍ଟମେ ଅଙ୍ଗୁଷ୍ଠି ହସ୍ତ ପାଦ ଖଞ୍ଜିଲା
    ନଵମାସେ ଚମଡାକୁ ଢାଙ୍କୁଣି ଦେଲା
ଦଶ ମାସରେ ଶେଷ     କଲା ହୋଇ ହରଷ
ସ୍ତୁତି ଯେ କଲୁ ତୁହି     ଭୋ ଦେବ ନନ୍ଦ ଶିଷ୍ୟ
ଯଦି ମର୍ତ୍ତ୍ୟମଣ୍ଡଳେ      ମୁହିଁ କରିବି ଵାସ
     ‌     ତୋ ନାମ ଗାଉଥିବି ସୁମରି।
 ଯେଉଁ ବିନ୍ଧାଣି ତୋତେ ଟି କଲା ନିର୍ମାଣ
      ସେହି ତୋ ଦେହେ ରହିଲା ଏହା ତୁ ଜାଣ,
ରଖିଣ ଦଶବାଟ          ଲଗାଇଲା କବାଟ
ସୁଷୁମନା ଦୁଆରେ         ରହିଲେ ନନ୍ଦ ଚାଟ
ଯେବେ ପାଇବୁ ଭେଟ    ମାୟା କୁ ତୁହି କାଟ
          ଗୁରୁ  ସେଵିଣ ଦେଖ ଶ୍ରୀହରି  । ବଡ଼ ମାୟାବୀ….
        ଜନମ ହୋଇ ପଡିଲୁ ମର୍ତ୍ତ୍ୟ ମଣ୍ଡଳ
       କୁଆଁ ବୋଲନ୍ତେଣ ସବୁ ଗଲା ପାଶୋର  ।
   ଅନ୍ତୁଡିଶାଳେ ରହି     ହରି ଭଜିଲୁ ନାହିଁ
   ପାଞ୍ଚ ଵରଷ ଗଲା     ବାଳ ଭାବରେ ବହି
   ଦଶ ଵରଷେ ଧୂଳି ଘର ଖେଳିଲୁ ତୁହି,
    ଵାର ବରଷେ ବସ୍ତ୍ର ପିନ୍ଧୁ ହରଷ ହୋଇ
            ‌      ତେବେ ନ ଵୋଲୁ ମୁଖେ ଶ୍ରୀହରି  । ବଡ଼…
ପାଠକ ମାନଙ୍କୁ ମହାତ୍ମା ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସ ଙ୍କ ସହିତ ପରିଚୟ କରାଇବାକୁ ହେଲେ ଆମକୁ୫୩୪ ବର୍ଷ ତଳକୁ ଯିବାକୁ ହେବ ।

         ପନ୍ଦର ଵରଷେ ହେଲୁ ଅମରମତା
         କୋଡ଼ିଏ ଵରଷେ କଲୁ କାମିନୀ ଚିନ୍ତା ।

କାମିନୀ ସଙ୍ଗେ ରହି          ଦିନ ହରିଲୁ ତୁହି
ସେ ରୂପେ ଗଲା ତୋର      ଯୁବା ଵୟସ ବହି
ହରି କଥା କୁ ଦିନେ           ମନେ ନ କଲୁ ତୁହି
                  ହେଵୁ କେମନ୍ତେ ଏ ଭବୁ ପାରି     । ବଡ଼

      ବୃଦ୍ଧ ଵୟସ ଏବେ ହେଲା ତୋହରି
       ଅବଶ୍ୟ ଦେଖିବୁ ଥରେ ଶମନ ପୁରୀ,
କହଇ ଯଶୋବନ୍ତ      ଗୁରୁ ଙ୍କ ସେବା କର
ସେ ନାମ ଧରି ହୃଦେ    ଭବୁ ହୋଇବୁ ପାର
ପୂର୍ବ -ଜନ୍ମ କଳୁଷ ଚିତ୍ତ ରୁ ହେବ ଦୂର
          ‌  ବସିବୁ ବଇକୁଣ୍ଠ ଆବୋରି  । ବଡ଼ ମାୟାବୀ…

ମହାତ୍ମା ଯଶୋବନ୍ତ ଙ୍କ ସହିତ ଆଜିର ପିଢ଼ି ଙ୍କୁ ପରିଚୟ କରାଇବାକୁ ହେଲେ ଆମକୁ ୫୩୪ ବର୍ଷ ତଳକୁ ଫେରିବାକୁ ହେବ । ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦଙ୍କ ‘ଉଦୟ କାହାଣୀ’ ଅନୁସାରେ ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସ ଓ ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସ ଏକା ବର୍ଷରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ବଳରାମ ଦାସ ଏହି ଉଭୟଙ୍କଠୁଁ ଚାରିବର୍ଷ ବଡ଼ । ଏଣୁ ‘ଉଦୟ କାହାଣୀ’ ଅନୁସାରେ ଯଶୋବନ୍ତ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ୧୪୮୭ରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ବୋଲି ଧରାଯାଏ । କଟକ ଜିଲ୍ଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ ଜଗତସିଂହପୁର ନିକଟସ୍ଥ ଅଢ଼ଙ୍ଗଗଡ଼ ଅନ୍ତର୍ଗତ ନନ୍ଦୀଗ୍ରାମରେ ଯଶୋବନ୍ତ ଜନ୍ମଲାଭ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ନାମ ଜଗୁ ମଲ୍ଲିକ ଓ ମାତାଙ୍କ ନାମ ରେଖାଦେବୀ । ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସ ନିଜ ବା ନିଜ ପରିବାର ବିଷୟରେ କୌଣସି ସନ୍ତୋଷଜନକ ପରିଚୟ ନିଜ ଗ୍ରନ୍ଥମାନଙ୍କରେ ଦେଇନାହାନ୍ତି ।
ଚନ୍ଦ୍ର ବଂଶରେ ଜାତ ଯଶୋବନ୍ତ ।
କ୍ଷତ୍ରିୟ କୁଳ ସେ କଲେ ପବିତ୍ର ।।
                      —ଅବତାର ମାଳିକା
ସେ ମହାନାୟକ ବା କ୍ଷତ୍ରିୟ ଥିଲେ ବୋଲି କେତେକଙ୍କ ମତ ରହିଛି । ଅନ୍ୟମତେ ସେ କୃଷକ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଲାଭ କରିଥିଲେ । ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ପିତା ମାତା ବହୁତ ଧର୍ମ ପରାୟଣ ଥିଲେ । ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ଉପରେ ସେମାନଙ୍କ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିଥିଲା । ଏଣୁ ସେ ଧର୍ମ ପ୍ରତି ଆକୃଷ୍ଟ ହୋଇଥିଲେ ।ସୁଦର୍ଶନ ଦାସଙ୍କ ଲିଖିତ ‘ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସଙ୍କ ଚଉରାଶି ଆଜ୍ଞା’ ନାମକ ଗ୍ରନ୍ଥରେ ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ବାଲ୍ୟ ଜୀବନର ବର୍ଣ୍ଣନା ରହିଛି । ସୁଦର୍ଶନ ଦାସ ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ନିଜ ଶିଷ୍ୟ ଥିଲେ । ଏହି ଗ୍ରନ୍ଥରେ ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ବିଷୟରେ ବହୁ ବିସ୍ମୟକାରୀ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ରହିଛି ।ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ପିତା ଜଣେ ଦରିଦ୍ର ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଯୋଗୁଁ ସେ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ଥରେ ଧାନ ଚୋରି କରିଥିଲେ । ଚୋରି କଲାବେଳେ ଅଢ଼ଙ୍ଗଗଡ଼ର ସାମନ୍ତରାଜା ରଘୁରାମ ଚ଼ମ୍ପପତି ରାୟ ତାଙ୍କୁ ଦେଖିଦେଇଥିଲେ । ରଘୁରାମ ଚୋରକୁ ଦଣ୍ଡ ଦିଆଯାଉ ବୋଲି ଆଜ୍ଞା କରିବାରୁ ଯଶୋବନ୍ତ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଆକୁଳ ହୋଇ ବିନତି କଲେ । ଜଗନ୍ନାଥ ତାଙ୍କ ଡାକ ଶୁଣି ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ଶରୀରରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେଲେ । ଏହି ଦୃଶ୍ୟକୁ ରଘୁରାମ ହିଁ ଦେଖିପାରିଥିଲେ । ଏହା ଦେଖିଲାପରେ ରଘୁରାମ ଓ ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀ ତିଳୋତ୍ତମା ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ଶିଷ୍ୟ ହୋଇଗଲେ ।ଏହି କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଭଳି ଅନ୍ୟ ଏକ କଥା ମଧ୍ୟ ଶୁଣାଯାଏ ,
ବାରବର୍ଷ ବୟସରୁ ଯଶୋବନ୍ତ ସଂସାର ପ୍ରତି ଉଦାସୀନ ହୋଇପଡ଼ିଥିଲେ । ଏହା ପରେ ସେ ବହୁତ ବର୍ଷ ତୀର୍ଥ ପର୍ଯ୍ୟଟନରେ ଅତିବାହିତ କରିଥିଲେ । ସେ ବୈଷ୍ଣବ ଧର୍ମରେ ଦୀକ୍ଷିତ ହେବା ପରେ ‘ଦାସ’ ଉପାଧି ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । କୁହାଯାଏ ଯେ ଯଶୋବନ୍ତ ଚୈତନ୍ୟ ଦେବଙ୍କ ସଂକୀର୍ତ୍ତନ ମଣ୍ଡଳୀଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ୧୫୦୯ରେ ପୁରୀ ଆସିଥିଲେ । ସହଓଡ଼ିଶାରେ ଚୈତନ୍ୟ ଦେବଙ୍କ ଅବସ୍ଥାନ ସମୟରେ ଯଶୋବନ୍ତ ତାଙ୍କ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଥିଲେ । ପୁରୀରେ ସେ ଦୀକ୍ଷା ନେଇଥିଲେ । ଦୀକ୍ଷା ନେଇ ନିଜ ଗ୍ରାମ ଅଢ଼ଙ୍ଗକୁ ଫେରିଆସିଥିଲେ ।ସେତେବେଳେ ଅଢ଼ଙ୍ଗଗଡ଼ର ସାମନ୍ତ ରାଜା ଥିଲେ ରଘୁରାମ ଚମ୍ପପତି ରାୟ । ରଘୁରାମଙ୍କ ଭଗିନୀ ଅଞ୍ଜନା ଦେବୀଙ୍କ ସହ ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ବିବାହ ହୋଇଥିଲା । କେତେକଙ୍କ ମତରେ ସଂସାର ପ୍ରତି ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ବୀତସ୍ପୃହତା ଦେଖି ତାଙ୍କ ବାପା ମା ତାଙ୍କୁ ବିବାହିତ କରିଥିଲେ । ରଘୁରାମ ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ସୁନ୍ଦର ମଠ ନିର୍ମାଣ କରି ମଠର ପରିଚାଳନା ନିମନ୍ତେ ବହୁ ସମ୍ପତ୍ତି ଖଞ୍ଜିଥିଲେ । ଏ ମଠ ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସଙ୍କ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହୋଇ ଆସୁଛି ।କିମ୍ବଦନ୍ତୀ କୁହେ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାନ୍ତରେ ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସଙ୍କର ୭୫୦ ଶିଷ୍ୟ ଥିଲେ ବୋଲି ଶୁଣାଯାଏ । ଯଶୋବନ୍ତ ଜଣେ ସିଦ୍ଧ ବୈଷ୍ଣବ ଥିଲେ । ଏଣୁ ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ଜୀବନ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ବହୁ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଶୁଣାଯାଏ । ତନ୍ମଧ୍ୟରେ ବ୍ରହ୍ମରାକ୍ଷସ ଓ ବାବନାଭୂତ ପ୍ରସଙ୍ଗ କୁ ଉପଜିଵ୍ୟ କରି  ଜନଶ୍ରୁତିରୁ ଶୁଣାଯାଏ ଯେ ଥରେ ଯଶୋବନ୍ତ କେତେକ ଶିଷ୍ୟଙ୍କ ସହିତ ପୁରୀ ଅଭିମୁଖରେ ଯାତ୍ରା କରୁଥିଲେ । ପଥ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ବ୍ରହ୍ମରାକ୍ଷସ ସହ ସେମାନଙ୍କ ଭେଟ ହେଲା । ବ୍ରହ୍ମରାକ୍ଷସ ତାହାର ପୈଶାଚିକୀ ଲୀଳା ସାଧନା କରିବାକୁ ଗଲାବେଳେ ଯଶୋବନ୍ତ ନିଜ ଯୋଗ ପ୍ରଭାବରେ ଆଶାବାଡ଼ିରେ ତାହାକୁ ପଥ ଦେଖାଇ ଆଗେ ଆଗେ ଚାଲିବାକୁ ଉପଦେଶ ଦେଲେ । ଏହା ପରେ ରାକ୍ଷସ ଆଉ କୌଣସି ଅତ୍ୟାଚାରର ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ନ କରି ଶାନ୍ତ ଶିଷ୍ଟ ଭାବରେ ଚାଲିଲା । ବ୍ରହ୍ମରାକ୍ଷସ ଆସୁଥିବାର ଜାଣି ଜନସାଧାରଣ ଘର ଛାଡ଼ି ଚାରିଆଡ଼େ ଧାଇଁବାକୁ ଲାଗିଲେ । ଅଳ୍ପକାଳ ମଧ୍ୟରେ ଏ ଖବର ତତ୍କାଳୀନ ରାଜା ପ୍ରତାପରୁଦ୍ର ଦେବଙ୍କ ପାଖକୁ ପହଞ୍ଚିଲା । ରାଜା ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ଦେଖି ବିସ୍ମିତ ହେଲେ ଓ ତାଙ୍କ ଅଭ୍ୟର୍ଥନା ଲାଗି ଅଠରନଳା ପାଖରେ ଆସିକି ନିଜେ ଘଟଣାଟିକୁ ଦେଖିଲେ । ଅଭର୍ଥନା ଶେଷରେ ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ଅନୁରୋଧ କ୍ରମେ ରାଜା ରାକ୍ଷସଟିକୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଗୁଣ୍ଡିଚା ବାଡ଼ିର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ଭାର ପ୍ରଦାନ କଲେ । ସେହିଦିନଠାରୁ ସେ ରାକ୍ଷସଟି ସେଠାରେ ବାବନାଭୂତ ନାମ ଧାରଣ କରି ପୂଜା ପାଇ ଆସୁଅଛି ।ଧାନଶିଁଷାରୁ ‘ରାମ ରାମ’ ଶବ୍ଦ ସମ୍ପର୍କରେ   ଏକ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ରହିଛି ଯେ ଯଶୋବନ୍ତ କେତେକ କାଳ ରଘୁରାମଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଗ୍ରାମ କଟୁଆଳ କାର୍ଯ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେହି ସମୟରେ ଥରେ ଦେଶରେ ଶସ୍ୟହାନି ଘଟି ଭୀଷଣ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ହୋଇଥିଲା । ଏକଦା ତାଙ୍କର ସ୍ତ୍ରୀ ପାୟସାନ୍ନ ଭୋଜନ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରିବାରୁ ଯଶୋବନ୍ତ ଗ୍ରାମବାସୀ ଜନୈକ କୃଷକର ଧାନ କିଆରୀରେ ପଶି ଧାନ ଚୋରି କଲେ । ପାଚିଲା ଧାନ ଛିଣ୍ଡାଇଲା ବେଳେ ସେ ଶୁଣିଲେ ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧାନଶିଁଷା ସତେ ଯେପରି ବିକଳରେ ‘ରାମ ରାମ’ ଡାକୁଅଛି । ସେହି ଶବ୍ଦରେ କୃଷକ ଜାଗ୍ରତ ହୋଇ ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କୁ ଧରିଲା ଓ ରାଜକୀୟ ବିଚାରାଳୟକୁ ନେଲା । ସେଠାରେ ରାଜା ସମସ୍ତ ବୃତ୍ତାନ୍ତ ଶୁଣି ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କୁ ଦୋଷୀ ବୋଲି ଗ୍ରହଣ କରି ଦୋଷ ଅନୁସାରେ ଦଣ୍ଡବିଧାନ କରିଥିଲେ ।
ସୁଦର୍ଶନ ଦାସଙ୍କ ରଚିତ ଗ୍ରନ୍ଥ ‘ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସଙ୍କ ଚଉରାଶି ଆଜ୍ଞା’ରେ ଲିଖିତ ଅଛି ଯେ ଥରେ ଯବନ କବି ସାଲବେଗ ବୈଷ୍ଣବ ଦୀକ୍ଷିତ ହୋଇସାରିବା ପରେ ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ଶକ୍ତି ବିଷୟରେ ଶୁଣିଲେ ଓ ତାଙ୍କୁ ପରୀକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଚାହିଁଲେ । ତାଙ୍କ ପରୀକ୍ଷାରେ ଯଶୋବନ୍ତ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବାରୁ ସେ ତାଙ୍କ ପାଦଧୂଳି ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଏହି ସାଲବେଗ ଗୌଡ଼ୀୟ ସାଲବେଗଙ୍କ ଠାରୁ ଅଲଗା ବୋଲି ପ୍ରତୀୟମାନ ହୁଏ, ଯେହେତୁ ଗୌଡ଼ୀୟ ସାଲବେଗ ସପ୍ତଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର ଲୋକ ଥିଲେ ଓ ତାଙ୍କ ଗୁରୁଙ୍କ ନାମ ଶ୍ୟାମାନନ୍ଦ ଥିଲା ।
ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ଦେହାବସାନ କେଉଁ ବର୍ଷରେ ହୋଇଥିଲେ ଏହା ଜାଣିବା ପାଇଁ କିଛି ଉପାଦାନ ମିଳୁନାହିଁ । ସେ ମାଘ ମାସ ଶୁକ୍ଳ ଷଷ୍ଠୀରେ ଇହଧାମ ତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ ବୋଲି ଜନଶ୍ରୁତିରେ ରହିଛି । ତାଙ୍କର ତିରୋଧାନ ଦିବସରେ ଅଢ଼ଙ୍ଗରେ ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ମେଳା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ । ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ରଚିତ ଭଜନଗୁଡ଼ିକ ବ୍ରହ୍ମଜ୍ଞାନମୂଳକ । ଏଗୁଡ଼ିକର ଭାଷା ସରଳ ହୋଇଥିବାରୁ ଏଗୁଡ଼ିକ ଓଡ଼ିଶାରେ ଗ୍ରାମେ ଗ୍ରାମେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ।
ଗୋବିନ୍ଦଚନ୍ଦ୍ର (ଉପାଖ୍ୟାନ) ଏକ କାଳଜୟୀ ସୃଷ୍ଟି ।
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଗାଥା କବିତା ଗୋଟିଏ ପ୍ରକାର କବିତା ଯେଉଁଥିରେ କୌଣସି ପୌରାଣିକ ଗାଥାକୁ ଗୀତିକବିତା ମାଧ୍ୟମରେ କୁହାଯାଏ । ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସଙ୍କ ‘ଗୋବିନ୍ଦଚନ୍ଦ୍ର’ ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ପ୍ରଥମ ରଚନା ବୋଲି କେତେଜଣଙ୍କ ମତ ରହିଛି । ଏହା ବଙ୍ଗଦେଶର ରାଜା ଗୋବିନ୍ଦଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ଉପରେ ଆଧାରିତ । ଗୋବିନ୍ଦଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ମାତା ମୁକୁତା ଦେଈ ହାଡ଼ିପାଙ୍କୁ ନିଜ ପୁତ୍ରର ଗୁରୁ କରାଇ ତାଙ୍କୁ ବ୍ରହ୍ମଜ୍ଞାନ ପ୍ରାପ୍ତି କରିବାକୁ ଉପଦେଶ ଦିଅନ୍ତି ଯଦ୍ୱାରା ତାଙ୍କ ଅକାଳମୃତ୍ୟୁ ଟଳିଯାଏ । ଯଶୋବନ୍ତଙ୍କ ପରେ ଏହି ବିଷୟରେ ଦୁଇଜଣ ଅଷ୍ଟାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର କବି ମଧ୍ୟ ରଚନା କରିଛନ୍ତି ।ସାହିତ୍ୟିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଖୁବ ମୂଲ୍ୟବାନ ।ଏହା ଅନୁସରଣରେ ଟୀକାଗୋବିନ୍ଦ ଚନ୍ଦ୍ର ରଚିତ ।
ଶିବସ୍ୱରୋଦୟ,ଏହା ଏକ ଶୈବ ତାନ୍ତ୍ରିକ ଗ୍ରନ୍ଥର “ସ୍ୱରୋଦୟଲେଶ”ର ଅନୁବାଦ ଅଟେ ।ଶିବ ପାର୍ବତୀଙ୍କ କଥୋପକଥନ ଶୈଳୀରେ ରଚିତ । ମୂଳଗ୍ରନ୍ଥ ପରି ଏହା ମଧ୍ୟ ୨୧ ଅଧ୍ୟାୟ ବିଶିଷ୍ଟ ।ସମଗ୍ର ଗ୍ରନ୍ଥର ପଦସଂଖ୍ୟା ୪୭୫। ସ୍ୱରର ପ୍ରଶଂସା ,ନାଡିଜ୍ଞାନ,ନାଡିଚାଳନାର ଫଳାଫଳ ,ପ୍ରାଣାଦି ବାୟୁର ତତ୍ତ୍ୱ ନିରୂପଣ ,ସ୍ତ୍ରୀବଶୀକରଣ ଆଦି ଯୋଗସାଧନ ପ୍ରଣାଳୀ,ସ୍ୱରଜ୍ଞାନ ଆଦି ରଚିତ ।ଏଥିରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ରାଧା ଓ ଅର୍ଜ୍ଜୁନଙ୍କୁ ଯୋଗମାର୍ଗ ବିଷୟରେ କହନ୍ତି । ପ୍ରେମ ଓ ଭକ୍ତିର ଏକ ସମନ୍ୱୟ । ବିଷୟବସ୍ତୁ ଆରମ୍ଭରେ ସୃଷ୍ଟିକ୍ରିୟା ବିବରଣୀ ପ୍ରଦତ୍ତ । ରାଧାକୃଷ୍ନଙ୍କ ଜନ୍ମ, ଯୁଗଳରୂପ, ନିତ୍ୟରାସ, ଜୀବ-ପରମ ବିହାର, ଶରୀର ମଧ୍ୟସ୍ଥ ସପ୍ତାବରଣତତ୍ତ୍ୱ, ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ମହିମା ଆଦି ବର୍ଣ୍ଣନା କରଯାଉଛି। ପାଞ୍ଚଟି ଅଧ୍ୟାୟରେ ସମାପ୍ତ ଓ ନବାକ୍ଷରୀ ବା ଗୁଜ୍ଜରୀ ବୃତ୍ତରେ ରଚିତ । ମହାତ୍ମା ଯଶୋବନ୍ତ ଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି କୃତି ମଧ୍ୟରେ ଅଢ଼ଙ୍ଗ ଗଡ଼ମାଳିକା,ଆତ୍ମପରତେ ଗୀତା, ଚଉରାଅଶି ଆଜ୍ଞା,ପ୍ରେମଭକ୍ତି ବ୍ରହ୍ମଗୀତା ,ବଣଭୋଜି,ମନ୍ତ୍ରବୋଲି,ଯନ୍ତ୍ରବୋଲି,ଦିବ୍ୟଦେହୀ
ଲୋହି ଗୀତା,ଭବିଷ୍ୟ ମାଳିକା,ଶିବ ସ୍ୱରୋଦୟ (ସଂସ୍କୃତ ‘ସ୍ୱରୋଦ୍ୱୟଲେଶ’ ଶୀର୍ଷକ ଗ୍ରନ୍ଥର ବିଷୟବସ୍ତୁ ଅବଲମ୍ବନରେ)
ହେତୁ ଉଦୟ ଭାଗବତ,ଆଗତ ଭବିଷ୍ୟ,ଧାନଚୋରି,ବାଘଲୀଳା
ଭଜନ ସାର୍ ପ୍ରମୁଖ  ସୀମା ହୀନ ଜନାଦୃତ ସୃଷ୍ଟି ।
ଯଶୋବନ୍ତ ଅନେକ ବ୍ରହ୍ମଜ୍ଞାନମୂଳକ ଭଜନ ରଚନା କରିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ରଚନା ଭିତରୁ ଶିବସ୍ୱରୋଦୟ, ପ୍ରେମଭକ୍ତି ବ୍ରହ୍ମଗୀତା, ଦିବ୍ୟଦେହୀ, ଲୋହୀ ଗୀତା, ଗୋବିନ୍ଦଚନ୍ଦ୍ର ଓ ଯନ୍ତ୍ରବୋଲି ବିଶେଷ ଜନାଦୃତ । ଏହି ରଚନାଗୁଡ଼ିକରେ ସେ ପିଣ୍ଡବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ତତ୍ତ୍ୱ ଓ ଶୂନ୍ୟବ୍ରହ୍ମଙ୍କ ବିଷୟରେ ଲେଖିଛନ୍ତି । ‘ଭବିଷ୍ୟ ମାଳିକା’ ନାମକ ରଚନାରେ ସେ ଭବିଷ୍ୟ କାଳରେ କିପରି ଅଘଟଣ ହେବ ତାହା ବିଷୟରେ ଲେଖିଛନ୍ତି । ‘ଯନ୍ତ୍ରବୋଲି’ରେ ସେ ଯନ୍ତ୍ର ଓ ଅକ୍ଷର ମାଧ୍ୟମରେ କିପରି ବ୍ରହ୍ମଙ୍କୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିହେବ ଲେଖିଛନ୍ତି । ଯଶୋବନ୍ତ ଶୂନ୍ୟବ୍ରହ୍ମଙ୍କ ଉପାସକ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ନିଜ ଇଷ୍ଟଦେବତା ଭାବେ ମାନୁଥିଲେ ।
କ୍ରମଶଃ

——
୧୯୮୦ ମସିହାରେ ଆମେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲୁ ଶୂନ ଉପରେ ଗବେଷଣା କରିବା ପାଇଁ । ସେତେବେଳେ ଆମର ପରମ ପୂଜ୍ୟ ଗୁରୁ ତଥା ସାମନ୍ତ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ମହାବିଦ୍ୟାଳୟର ଗଣିତ ଶାସ୍ତ୍ରର ବିଭାଗୀୟ ମୁଖ୍ୟ ଚିର ବନ୍ଦନୀୟ ଦେବକୀ ନନ୍ଦନ ମହାନ୍ତି ଆମକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଲେ ଯେ ପ୍ରଥମେ ହାବାର୍ଡ ବିଶ୍ବ ବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରାଚାର୍ଯ୍ୟ ( ପ୍ରଫେସର)କପ୍ଲାନ ଙ୍କ ଶୂନ ଉପରେ ” ଦି ନଥିଙ୍ଗ ଡ୍ୟାଟ୍ ଇଜ୍” ପୁସ୍ତକ ପଢିବାକୁ । ଆମେ କେବଳ ଏହି ବହି ଖଣ୍ଡିକ ପାଇଁ କଲିକତା ବହୁ କଷ୍ଟରେ ଯାଇ କିଣି ଆଣି ପଢିବା ସମୟରେ ସେଥିରୁ ଜାଣିଲୁ ଯେ ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧ ଜଣେ ମହାନ ଗଣିତଜ୍ଞ ଥିଲେ ।

ଆମର ଆଗ୍ରହ ବଢ଼ିଲା , ଯାହା ସମ୍ପର୍କରେ ଆମେ କେବେ କୌଣସି ବହିରେ ପଢି ନଥିଲୁ । ପ୍ରାଚାର୍ଯ୍ୟ କପ୍ଲାନ ବୌଦ୍ଧ ଗ୍ରନ୍ଥ ” ଲଳିତ ବିସ୍ତର”କୁ ଅଧ୍ୟୟନ କରି ବୁଦ୍ଧଦେବଙ୍କ ବିବାହ ବିଷୟ କୁ ଉପଜୀବ୍ୟ କରି ଏକ ସୁନ୍ଦର ଆଖ୍ୟାୟିକା ଅବତାରଣା କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ମଧ୍ୟ ଆମେ ପଢି ନଥିଲୁ । ମହାନ୍ତି ଗୁରୁଜୀଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ପୂର୍ବରୁ ଆମର ଅନ୍ୟତମ ଗୁରୁ ପ୍ରାଚାର୍ଯ୍ୟ ଶୁକଦେବ ରଥ ଆମକୁ ମହାନ୍ ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ତଥା ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରଥମ ଓଡିଆ ମହିଳା ଚିର ବନ୍ଦନୀୟା ସରଳା ଦେବୀ ଙ୍କ ଦ୍ବାରା ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ପ୍ରକାଶିତ ” ପଞ୍ଚସଖାଙ୍କ ଧର୍ମ ଓ ଶୂନ୍ୟ ସାହିତ୍ୟ” ପଢ଼ିବା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ ।

ଆଜି ପରମ ପୂଜ୍ୟା ସରଳା ଦେବୀ ଖୁବ୍ ମନେ ପଡ଼ନ୍ତି, ଯେତେବେଳେ ନୂତନ ସଂସଦ ଭବନରେ ପ୍ରଥମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ଅର୍ଥାତ ୧୨୮ ତମ ସଂଶୋଧନ ବିଧେୟକ ” ନାରୀ ଶକ୍ତି ବନ୍ଦନ ଅଧିନିୟମ” ନିମ୍ନ ସଦନ ଅର୍ଥାତ୍ ଲୋକସଭାରେ ୪୫୪ ଜଣ ସାଂସଦ ଙ୍କ ସମର୍ଥନ ଓ ମାତ୍ର ୨ ଜଣ ସାଂସଦ ଙ୍କ ବିରୋଧ ସଂଖ୍ୟା ଆଧାରରେ ଗୃହୀତ ହେଲା । ଗତ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯ ତାରିଖରେ ତାଙ୍କର ୧୨୦ ତମ ଜୟନ୍ତୀ ଅବସରରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାବଚନାର୍ପିତ ଉପସ୍ଥାପନ ରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲୁ । ଶହେ ବର୍ଷ ତଳେ ସେ ଯାହା ଚିନ୍ତା ପ୍ରକଟ କରି କାର୍ଯ୍ୟାରମ୍ଭ କରିଥିଲେ, ତାହା ଆଜି ଫଳବତୀ ହୋଇଛି ।

ଓଡିଶା ବିଧାନସଭା ର ବାଚସ୍ପତି ଥିବା ସମୟରେ ଓଡିଆ ଭାଷାରେ ଗୃହ ପରିଚାଳନା କରିବା ସମୟରେ ନିଜର ବକ୍ତବ୍ୟ ରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିବା ଭବିଷ୍ୟତ କଥନ ସତ୍ୟ ହେଲା । ତଥ୍ୟ ଜାଣିନଥିବା ଲୋକେ କହୁଛନ୍ତି ଓ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ପ୍ରମିଳା ମଲ୍ଲିକ ପ୍ରଥମ ମହିଳା ବାଚସ୍ପତି । ଛାଡ଼ନ୍ତୁ, ସେ ଦିଗକୁ ପରେ ଯିବା । ପ୍ରଥମେ ଗଣିତଜ୍ଞ ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧ ଙ୍କୁ ପଢ଼ିବା । ତାଙ୍କୁ ପଢିଥିବାରୁ ହିଁ ଆମେ ଦୃଢ଼ତାର ସହିତ କହି ଆସୁଛୁ ଯେ ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧ ଙ୍କ ଜନ୍ମ ଆଜିର ଭୁବନେଶ୍ଵର ର କପିଳେଶ୍ୱର, ସେତେବେଳେର କପିଳେଶ୍ୱର ଜନପଦ । ଆମେ ରାମାୟଣ ରେ ସୀତା ବିବାହ, ମହାଭାରତରେ ଦ୍ରୌପଦୀ ସ୍ଵୟମ୍ବର ପଢି ଆସିଥାଏ ।

ଶିବ ଧନୁ ଭଙ୍ଗ ଠାରୁ ଅର୍ଜୁନ ଙ୍କ ଲକ୍ଷ୍ୟଭେଦ ପଢିଆସୁଛେ । କେଉଁ ସର୍ତ୍ତ ପୂରଣ କରି ଗୌତମ ଗୋପା ଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥଲେ, ତାହା ଆମେ ପଢିନଥିଲୁ । କପ୍ଲାନ ଆମକୁ ଜଣାଇ ଦେଲେ । ଯେଉଁ ଯୁବକ କୁସ୍ତିବିଦ୍ୟା, ଧନୁର୍ବିଦ୍ୟା, ଦୌଡ଼,ସନ୍ତରଣ, ସାହିତ୍ୟ ଓ ଗଣିତରେ ପାରଦର୍ଶିତା ଦେଖାଇ ପାରିବେ, ସେହି ଯୁବକଙ୍କୁ ଗୋପା ବର ରୂପେ ବରଣ କରିବେ ବୋଲି ଥିଲା ସର୍ତ୍ତାବଳୀ । ସବୁ ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବାପରେ ଗୌତମ ଙ୍କୁ ଗଣିତ ପରୀକ୍ଷା ର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡିଥିଲା ।

ତତ୍କାଳୀନ ଗଣିତ ବିଚାରକ ଅର୍ଜୁନ ପଣ୍ଡିତ ଗୌତମଙ୍କୁ କରିଥିଲେ ପ୍ରଥମ ପ୍ରଶ୍ନ ” କୋଟି ପରେ ଶହେ ଶହେ ଗୁଣ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା ଗୁଡ଼ିକର ନାମ କହିପାରିବେ ?
ଉତ୍ତରରେ ଗୌତମ କହିଥିଲେ ଗୁରୁଦେବ !
ଶହେ କୋଟି= ୧ ଅୟୁତ
ଶହେ ଅୟୁତ=ଏକ ନିୟୁତ
ଶହେ ନିୟୁତ=ଏକ କଙ୍କର
ଶହେ କଙ୍କର=ଏକ ଭିଭର
ଶହେ ଭିବର=ଏକ ଅଚୋବ୍ୟ
ଶହେ ଅଚୋବ୍ୟ= ଏକ ଭିଭାହ
ଶହେ ଭିଭାହ=ଏକ ଉତ୍ସଙ୍ଗ
ଶହେ ଉତ୍ସଙ୍ଗ=ଏକ ବହୁଳ
ଶହେ ବହୁଳ=ଏକ ନାଗଵଳ
ଶହେ ନାଗବଳ=ଏକ ତଇତଇଲମ୍ବ
(ଏଠାରେ ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ଯେ ଏକ ତିତିଲମ୍ଵ ହେଉଛି ଦଶର ସତେଇଶତମ ଘାତ)
ଉପସ୍ଥିତ ସଭାସଦ୍ ତାଳି ମାରି ଗୌତମ ଙ୍କ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ଅର୍ଜୁନ ପଣ୍ଡିତେ କହିଥିଲେ ” ମୁଁ ନୁହେଁ, ଆପଣ ବିରାଟ ଗଣିତଜ୍ଞ ” । ଏହା ପରେ ଗୌତମ ନିଜର ବୃଦ୍ଧ ଆଙ୍ଗୁଠି ଓ ତର୍ଜ୍ଜନୀ ଆଙ୍ଗୁଠିର ଅଗ୍ରଭାଗ ଯୋଡ଼ି ଏକ ଶୂନ ଆକୃତି ର ମୁଦ୍ରା ଗୋପାଙ୍କୁ ଦେଖାଇ କହିଥିଲେ, ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଏହା ସଂସାର କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବ ” ।

ରବର୍ଟ କପ୍ଲାନ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ବୁଦ୍ଧଦେବଙ୍କ ସମୟରେ ଦଶ ଭିତ୍ତିକ ସଂଖ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇନଥିଲା । କାରଣ ବୈଦିକ ଦର୍ଶନରେ ଶୂନ୍ୟତା ଭରି ରହିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଗଣନା ବିଜ୍ଞାନ ରେ ଶୂନ ପ୍ରବେଶ କରିନଥିଲା । ଛଅ ଶହ ବର୍ଷ ତଳେ ସନ୍ଥ ପଞ୍ଚସଖା ତାହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଯାଇଛନ୍ତି , ଯାହା ବିଶ୍ବର ଅନ୍ୟ କେହି ଏସମ୍ପର୍କରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିନାହାନ୍ତି । ସନ୍ଥକବି ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ଦାସ ଙ୍କ ” ଶୂନ୍ୟ ସଂହିତା” ର ଏଯାବତ୍ ସଠିକ୍ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ ହୋଇ ପାରିନାହିଁ ବୋଲି ଆମର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ମତ ।

ପଞ୍ଚସଖା ଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବୟୋଜ୍ୟେଷ୍ଠ ସନ୍ଥ ବଳରାମ ଙ୍କ ବିରାଟ ଗୀତା ରେ ଅର୍ଜୁନ ଙ୍କ ମୁଖରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଙ୍କୁ ବୁଝାଇଛନ୍ତି – ” ତୋହର ରୂପରେଖ ନାହିଁ
ଶୂନ୍ୟ ପୁରୁଷ ଶୂନ୍ୟ ଦେହୀ
ବୋଇଲି ଶୂନ୍ୟ ତୋର ଦେହୀ
ଆବର ନାମ ଥିବ କାହିଁ ?
ଶୂନ୍ୟରେ ବ୍ରହ୍ମ ସିନା ଥାଇ
ସେଠାରେ ନାମ ଥିବ ରହି।।

ଅର୍ଥାତ୍ ତୁମର ଦେହ ନାହଁ,ତୁମେ ଶୂନ୍ୟରୂପୀ ଶୂନ୍ୟ ଶରୀର,ଯଦିଓ ତୁମେ ଶରୀର ଧାରୀ କିନ୍ତୁ ମୁଁ ତୁମକୁ ଶୂନ୍ୟରୂପୀ ବୋଲି ଜାଣିଛି ।ତୁମର ବହୁ ନାମ କାହୁଁ ଆସିଲା? ବିଶ୍ବ ଶୂନ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ, ସେଠାରେ ଶୂନ୍ୟନାମ ଛଡା ଆଉ କିଛି ନାହିଁ । ଏହି ଶୂନ୍ୟରୁ ଯାହା ଯେ ନାମ ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଛି ତାହା କେବଳ ଶବ୍ଦ ବା ନାଦ , ଏହାକୁ ନାଦବ୍ରହ୍ମ ବୋଲାଯାଏ । ସନ୍ଥ ବଳରାମ ଶୂନ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମ ଙ୍କୁ ନିର୍ଗୁଣ ଏବଂ ସଗୁଣ ଭାବେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିବାବେଳେ ଅତିବଡ଼ି ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସ ତାଙ୍କର ” ତୁଳାଭିଣା ଗ୍ରନ୍ଥ ରେ ଲେଖିଛନ୍ତି –
“ସକଳ ମନ୍ତ୍ର ତୀର୍ଥ ଜ୍ଞାନ
ବୋଇଲେ ଶୂନ୍ୟ ଏ ପ୍ରମାଣ
ଏତେ କହିଲୁ ଗୋ ପାର୍ବତୀ
ଏ ସର୍ବେ ଶୂନ୍ୟରେ ଅଛନ୍ତି
ମହାଶୂନ୍ୟରୁ ଶୂନ୍ୟ ଜାତ
ସେ ଶୂନ୍ୟ ପ୍ରଣବ ସମ୍ଭୁତ
ପ୍ରଣବ ପରମକୁ କହି
ସକଳ ଶାସ୍ତ୍ର ସେ ବୋଲାଇ ।।”
ସନ୍ଥ ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ତାଙ୍କର ଶୂନ୍ୟ ସଂହିତା ରେ ଶୂନ୍ୟ ଦର୍ଶନ ତତ୍ତ୍ଵ ସମ୍ପର୍କରେ ଯାହା ଅବତାରଣା କରି ଯାଇଛନ୍ତି,ତାହା ହେଲା –
” ଭଲା ପଚାରିଲୁ ଗୁପତ ସନ୍ଧି
ଶୂନ୍ୟ ପୁରୁଷ ଶୂନ୍ୟ ପରେ ବନ୍ଦୀ
ଶୂନ୍ୟ ପୁରୁଷ ଉଦାସ ରେ ରହେ
ଶୂନ୍ୟ ପୁରୁଷ ସବୁ ମାୟା ଭ୍ୟାୟେ
ଶୂନ୍ୟ ପୁରୁଷ ଦୟାଳୁ ଅଟଇ
ଶୂନ୍ୟ ପୁରୁଷ ସର୍ବ ଘଟେ ରହି
ଶୂନ୍ୟ ପୁରୁଷ କରେ ନଟ ଘଟ
ଶୂନ୍ୟ ପୁରୁଷ ଜାଣେ ଛନ୍ଦ କୂଟ
ଶୂନ୍ୟ ପୁରୁଷ ଶୂନ୍ୟ ରେ ମାରି
ମାରି ଶୂନ୍ୟ ପୁଣି ଗତି କରି ।।”
ସନ୍ଥ ବଳରାମ ତାଙ୍କର ଗଣେଶ ବିଭୂତି ଟୀକା ରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଯାଇଛନ୍ତି –
” ଅଣାକାର ରୂପଂ ଶୂନ୍ୟଂ ଶୂନ୍ୟ ମଧ୍ୟେ ନିରଞ୍ଜନଃ
ନିରାକାର ମଧ୍ୟେ ଜ୍ୟୋତିଃ ସ ଜ୍ୟୋତିଃ
ର୍ଭଗବାନମୟ ।।”
ବୌଦ୍ଧଧର୍ମରେ ଯେପରି ଭାବେ ପୂଜା ଉପାସନା ପଦ୍ଧତି ବର୍ଣ୍ଣିତ, ଅର୍ଥାତ୍ ଯେଉଁ ପୂଜା ପଦ୍ଧତି ଓ ମାର୍ଗ ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମର ଅଗ୍ନିରେ ଚିରନ୍ତନ ଭାବେ ପ୍ରଜ୍ଜ୍ଵଳିତ, ସେହି ପଦ୍ଧତିରେ ଈଶ୍ବର ଉପାସନା କରିବା ପାଇଁ ସନ୍ଥ ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ କହି ଯାଇଛନ୍ତି । ସେ କହିଛନ୍ତି –
“ଚଉଦ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ଉପରେ ଅଛ ଶୂନ୍ୟଶୂନ୍ୟ ମହାଶୂନ୍ୟରେ ଗଛ
ନିରାକାର ଭଜି ମା’ଦୁର୍ଗା ଦେବୀ
ତେଣୁ ନିର୍ଲେପକୁ ଥାଆନ୍ତି ସେବି

————-
ବିଶ୍ବ ଇତିହାସକୁ ସଠିକ୍ ଭାବେ ଗର୍ଭାନୁଶୀଳନ କରି ତଥ୍ୟବନ୍ତ ହୋଇଥିବା ଯେକୌଣସି ଭାରତୀୟ  ଅଧୁନା  ଭାରତର ଗଣତନ୍ତ୍ରର ପବିତ୍ର ମନ୍ଦିର ” ସଂସଦ” ରେ ଓ ସଂସଦ ବାହାରେ ଯେଉଁ ସବୁ ନାଟକୀୟତା ,  ବିଶେଷ କରି ସମ୍ବିଧାନକୁ ଆଧାର କରି ହେଉ ଅବା ଆମ୍ବେଦକରଙ୍କୁ ଆଧାର କରି ହେଉ କିମ୍ବା ଆଦାନୀ, ଅମ୍ବାନୀଙ୍କୁ ଆଧାର କରି ଢଗ ଢମାଳି, ପ୍ରବଚନ, ତଥାକଥିତ ଆଦର୍ଶର ଉଦଘୋଷଣା ଭଳି ସୁଆଙ୍ଗ , ଦାବି,ପ୍ରତିବାଦ, ହିଂସାର ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ଏବଂ  ଗଣମାଧ୍ୟମ, ତାହା ମୁଦ୍ରିତ ହେଉ ଅବା ଦୃଶ୍ୟ ଶ୍ରାବ୍ୟ ଗଣମାଧ୍ୟମ,ଅବା ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମ ସମୂହରେ ଆଲୋଚନା, ପର୍ଯ୍ୟାଲୋଚନା ହେଉଛି , ତାହା ସବୁ ଯେ କଣ୍ଢେଇ ଖେଳର ଅଦୃଶ୍ୟ ନିୟନ୍ତ୍ରକଙ୍କ କରାମତି , ତାହା ବୁଝି ବୁଝାଇବାରେ ଅସୁବିଧା ହେବ ନାହିଁ ।‌ କଣ୍ଢେଇ ଖେଳ ଖେଳାଉଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଟି ମଞ୍ଚା ଉପରେ ଅଦୃଶ୍ୟ ଭାବେ ବସି ସୁଆଙ୍ଗ  ବିଷୟ ଆଧାରରେ କଣ୍ଢେଇ ମାନଙ୍କୁ ନଚେଇ ଥାଏ ,  ଯିଏ ଉପଭୋକ୍ତା ଦର୍ଶକ ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅଦୃଶ୍ୟ ଓ ଅନାଲୋଚିତ ।‌ ଅତଏବ   ସାମ୍ପ୍ରତିକ ସମୟରେ  କ୍ଷମତା ରାଜନୀତିରେ ପ୍ରତିଫଳିତ  ଏହି ଘଟଣା ସମୂହର ତୀକ୍ଷ୍ଣାନୁଶୀଳନ କରିବାକୁ ହେଲେ ୨୦୧୭ ରୁ ୨୦୨୧ ମଧ୍ୟରେ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଟ୍ରମ୍ଫଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ  ଠାରୁ ଗତକାଲି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଘଟଣାକ୍ରମ ସହିତ ଇରାନର ଇତିହାସ, ମହମ୍ମଦ ମୋସେଦେଘଙ୍କର ୧୯୫୧ ରେ କ୍ଷମତାସୀନ , ମୃତ୍ୟୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗୃହବନ୍ ସମୟର ଇତିହାସକୁ ଉପଜିବ୍ୟ କରି ଆଲୋଚନା କଲେ ହିଁ ଅଦୃଶ୍ୟ ଶକ୍ତି ଓ ଅନାଲୋଚିତ ତଥ୍ୟାର୍ପଣ ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିବ । ଅତ୍ୟନ୍ତ  ବିଡମ୍ବନାର ବିଷୟ ଯେ ବିଶାଳ ଭାରତ ବର୍ଷର ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ସାମ୍ବାଦିକ, ବିଭିନ୍ନ ବର୍ଗର ଅନେକ ଗଣମାଧ୍ୟମ , ଅନେକ ଜ୍ଞାନବନ୍ତ, ତଥ୍ୟବନ୍ତ ବଳିଷ୍ଠ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ବ , ବୈଦେଶିକ ନୀତି ବିଶାରଦ , ବିଶିଷ୍ଟ କୂଟନୀତିଜ୍ଞ ମାନେ ଥିବା ସତ୍ତ୍ୱେ  ଏହି ଅଦୃଶ୍ୟ ଶକ୍ତି ଏବଂ ଅନାଲୋଚିତ ତଥ୍ୟ ସମୂହକୁ ସାର୍ବଜନୀନ କରୁନାହାନ୍ତି କାହିଁକି , ତାହାର କାରଣ ଜାଣିବାକୁ ଆମେ ଅକ୍ଷମ ବୋଲି ସ୍ବୀକାର କରୁ । ” ସୁବାର୍ତ୍ତା” ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ର ଗଣମାଧ୍ୟମ , ତାହା ପୁଣି ଜଣେ ମାତ୍ର ନୀତି ନିଷ୍ଠ , ଗବେଷଣା ଧର୍ମା ବରିଷ୍ଠ ସାମ୍ବାଦିକ ସତ୍ୟ ଓରଫ୍ ସାକସେନାଙ୍କ ସତ୍ୟ ସପକ୍ଷବାଦୀ ମାନସିକତା ବିଜଡ଼ିତ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାଧର୍ମୀ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଐକାନ୍ତିକ ସହଯୋଗରେ ବୈଷୟିକ ବାର୍ତ୍ତା ପେଟିକାରେ ପ୍ରକାଶିତ , ଅର୍ଥାତ୍ ଅନ୍ ଲାଇନ ଡେଲି ନ୍ୟୁଜ ପେପର , ଏହା କେତେ ଜଣ ଭାରତୀୟଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିବ,  ଦୀର୍ଘ ଆଲେଖ୍ୟକୁ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଧରି କେତେ ଜଣ ପଢ଼ିବେ, ଯେତେ ଜଣ ପଢ଼ିବେ , ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେତେଜଣ ବୁଝିବେ  , ଏଥିରେ ଆମର ସନ୍ଦେହ ରହିବା ମଧ୍ୟ ସ୍ବାଭାବିକ । ପ୍ରଥମେ ଆସନ୍ତୁ ଆମେ ଇରାନର ଇତିହାସ ଜାଣିବା ସଂକ୍ଷେପରେ ପଢ଼ିବା ପରେ ଆମେରିକା ପ୍ରସଙ୍ଗ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବା । ୨୪୦୦ ବର୍ଷ ତଳେ ଡେରାୟସ୍‌ ଓ ପରେ ଜର୍‌କ୍ସିଜ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଇରାନୀ ସେନା ଗ୍ରୀସ୍‌ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରି ଏଥେନ୍ସକୁ ଧ୍ୱଂସ କରି ଦେଇଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଇରାନୀ ସେନାରେ ବହୁସଂଖ୍ୟକ ଭଡ଼ାଟିଆ ଭାରତୀୟ ସୈନିକ ଥିଲେ ବୋଲି ଗ୍ରୀକ୍‌ ଇତିହାସକାର ହେରୋଡଟସ ଲେଖିଛନ୍ତି। ମାସିଡୋନିଆର ସମ୍ରାଟ୍‌ ଆଲେକ୍‌ଜାଣ୍ଡର ଇଜିପ୍ଟ, ଇରାନ, ଆଫ୍‌ଗାନିସ୍ତାନ ଓ ପଞ୍ଜାବ ପ୍ରଭୃତି ଦେଶ ଜୟ କରିଥିଲେ। ୩୩ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଆଲେକ୍‌ଜାଣ୍ଡରଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହେବା ପରେ ତାଙ୍କ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଭାଗ ଭାଗ ହୋଇ ତାଙ୍କ ସେନାପତିମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଶାସିତ ହୋଇଥିଲା। ପଞ୍ଜାବଠାରୁ ତୁର୍କୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ଭାଗର ଶାସକ ଥିଲେ ସେଲ୍ୟୁକସ ନିକେଟର। ପାର୍ଥିଆନ୍‌ ଶାସକ ଆର୍ସାସେସ୍‌ଙ୍କ ସମୟରେ ଇରାନୀମାନେ ତାଙ୍କ ଦେଶକୁ ନିଜ ଅଧୀନକୁ ନେଇପାରିଥିଲେ। ସେମାନେ ଥିଲେ ଜୋରାଷ୍ଟ୍ରିଆନ। ପାର୍ଥିଆନ୍‌ମାନେ ଦ୍ୱିତୀୟ ବୃହତ୍‌ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଶକ୍ତି ରୋମ୍‌ ସହ ତିନି ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ଯୁଦ୍ଧ କରିଥିଲେ। ପରବର୍ତ୍ତୀ ଇରାନୀ ବିଜେତା ଥିଲେ ସାସାନିଆମାନେ ଯେଉଁମାନେ ସପ୍ତମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଆରବୀୟମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପରାଜିତ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଇରାନକୁ ଶାସନ କରିଥିଲେ। ୪୦୦ ବର୍ଷ ତଳେ ଇରାନ ସାଫାଭିଡମାନଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଶିଆରାଷ୍ଟ୍ର ହେଲା, ଯଦିଚ ଭାରତର ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟକୁ ଧ୍ୱଂସ କରିଥିବା ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଶାସକ ନାଦିର ଶାହ ସୁନ୍ନି ଥିଲେ। ଆଧୁନିକ ଯୁଗରେ ଆମେରିକା ଇରାନୀ ରାଜନୀତିରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିଆସୁଛି।  ଘଟଣାକ୍ରମେ ଆମେ ୧୯୫୧ ମସିହାକୁ ଯିବା । ଜଣେ ଅତୁଳନୀୟ ମାଟି ମନସ୍କ , ସମର୍ପିତ ଦେଶ ପ୍ରାଣ , ପ୍ରଚଣ୍ଡ ସ୍ଵାଭିମାନୀ ବ୍ୟକ୍ତି ମହମ୍ମଦ ମୋସାଦେଘ ଇରାନ ସଂସଦୀୟ ଦଳର ନେତା ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇ ଶାସନ ମୁଖ୍ୟ ଭାବେ ଦାୟିତ୍ବ ନେବା ପରେ ଦେଖିଲେ ଯେ ବ୍ରିଟିଶ ଉପନିବେଶବାଦ ଶହଶହ ବର୍ଷ ଧରି ତାଙ୍କ ଦେଶର ଆର୍ଥିକ ମେରୁଦଣ୍ଡ କ୍ଷେତ୍ର ତୈଳ ବଜାରକୁ କରାୟତ କରିଆସିଛି ।  ତୈଳ ଉତ୍ପାଦନର ୮୪ ଭାଗର ସତ୍ତ୍ବାଧୀକାରୀ ବ୍ରିଟିଶ ଏବଂ ମାତ୍ର ୧୬ ଭାଗର ଅଧିକାରୀ ତାଙ୍କ ଦେଶ ଇରାନ । ଏହି ତଥ୍ୟ ଜାଣିବା ପରେ ଦେଶର ତୈଳ ସମ୍ପଦ ଉପରେ ବିଦେଶୀ ଶକ୍ତିର ପ୍ରାଧାନ୍ୟତା ତାଙ୍କ ପାଇଁ ହେଲା ଅସହ୍ୟ । ୧୯୫୧ ମସିହା, ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୫ ତାରିଖରେ  ମୋସେଦେଘ ସଂସଦରେ ତୈଳ ଜାତୀୟ କରଣ ବିଧେୟକ ଆଗତ କଲେ , ଯାହା ସର୍ମସମ୍ମତି କ୍ରମେ ଗୃହୀତ ହୋଇଥିଲା ।   ଏଥିରେ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରତିବାଦ, ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଇ ବ୍ୟର୍ଥ ହୋଇଥିଲା , କାରଣ ମୋସେଦେଘ ଥିଲେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜନପ୍ରିୟ ନେତା । ବ୍ରିଟିଶର ସମସ୍ତ କୂଟନୀତି , ବିଭେଦ ରାଜନୀତି ବା ଡିଭାଇଡ ଆଣ୍ଡ ରୁଲ, ବ୍ୟାପକ ଅର୍ଥ ଖର୍ଚ୍ଚ ସତ୍ତ୍ୱେ ମୋସେଦେଘ ଙ୍କ ଶାସନକୁ ଦୋହଲାଇ ନ ପାରି ଆମେରିକାର ଶରଣ ପଶିଲା । ଆମେରିକା ପ୍ରଶାସନ ଏକ ମିଲିଅନ ଡଲାର  , ଯାହା ଇରାନର ମୁଦ୍ରା ରିଆଲରେ ପରିମାଣ ୪୨୫୦ ମିଲିୟନ ରିଅଲ ଥିଲା । ଏଥିରୁ ମୁଦ୍ରା ବିନିମୟ ମୂଲ୍ୟ ଆଧାରରେ ଅନୁମାନ କରିହେବ ଯେ  କେତେ ପରିମାଣରେ ବ୍ରିଟେନ ଲୁଟୁଥିଲା ଇରାନକୁ ।   ଆମେରିକାର ଗୁଇନ୍ଦା ସଂସ୍ଥା ସିଆଇଏ  ଇରାନର ଗଣମାଧ୍ୟମ , ସାମ୍ବାଦିକ , ଖବର କାଗଜର ସମ୍ପାଦକ , ସାଂସଦ , ବିଭିନ୍ନ ଗଣ ସଙ୍ଗଠନର ନେତାମାନଙ୍କୁ ବିପୁଳ ପରିମାଣର ଅର୍ଥ ଠାରୁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ପ୍ରଲୋଭନରେ ବଶିଭୂତ କରି ମୋସେଦେଘଙ୍କ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଅସ୍ଥିରତା ଭିତରକୁ ଠେଲି ଦେବାରେ ସକ୍ଷମ ହେଲା । ସିଆଇଏର ଅର୍ଥବଳରେ ଇରାନର ବିଭିନ୍ନ ସଙ୍ଗଠନର ନେତାମାନେ ଅପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ପ୍ରସଙ୍ଗ କରି ବିକ୍ଷୋଭ, ଧର୍ମଘଟ, ଶୋଭାଯାତ୍ରା, ସଂସଦ ଘେରାଉ କଲେ , ସେମାନଙ୍କୁ ସିଆଇଏ ଉତ୍କୋଚ ଖିଆ ଗଣମାଧ୍ୟମ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରୁଥିଲେ , ମିଥ୍ୟା ସମ୍ବାଦ ପରିବେଷଣ କରି ଜନାକ୍ରୋଶ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ସଫଳତା ପାଇଥିଲେ । ଅପରପକ୍ଷରେ ସିଆଇଏ ଶାହାଙ୍କୁ  ୨୧୦ ମିଲିୟନ ରିଅଲ ଉତ୍କୋଚ ଦେଇ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲେ  ।  ଭ୍ରଷ୍ଟ ସାଂସଦ ମାନେ ତାଙ୍କୁ କ୍ଷମତାଚ୍ୟୁତ କରିଦେବାର ସମ୍ଭାବନା ଦେଖି ମୋସେଦେଘ ସଂସଦକୁ ଭଙ୍ଗ କରିଦେଲେ । ଏହି ସମୟରେ ସିଆଇଏ ନିର୍ଦ୍ଦେଶରେ ଶାହା ତାଙ୍କର ସୈନିକ ମାନଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ମୋସେଦେଘଙ୍କୁ ଗିରଫ କରିବା ପାଇଁ ।  ୮୫ ବର୍ଷ ବୟସରେ ମୃତ୍ୟୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୋସେଦେଘ ଥିଲେ ଗୃହବନ୍ଦୀ । ଏହା ପରେ ତୈଳ ସମ୍ପଦ ର ସତ୍ତ୍ବାଧୀକାର ବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଥିଲା , ଯେଉଁଥିରେ ସମଗ୍ର ତୈଳ ସମ୍ପଦର ୪୦ ଭାଗ ଆମେରିକାର, ୪୦ ଭାଗ ବ୍ରିଟେନର ଏବଂ ଅବଶିଷ୍ଟ ୨୦ ଭାଗ ଇରାନର ।  ୧୯୭୦ ମସିହାରେ ଆମେରିକା ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ଯେ ୧୯୫୩ ମସିହାରେ ଇରାନର ନିର୍ବାଚିତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋସାଦେଘ ତୈଳଶିଳ୍ପର ଜାତୀୟକରଣ କରିବା ଯୋଗୁ ସିଆଇଏର କୂଟନୀତି ବଳରେ ଗାଦିଚ୍ୟୁତ ହୋଇଥିଲେ।  ସେହିପରି ଆମେରିକା ଇରାକର ଶାସକ ସଦ୍ଦାମ ହୁସେନଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ କରି ଇରାକ-ଇରାନ ଯୁଦ୍ଧକୁ ଇନ୍ଧନ ଯୋଗାଇଥିଲା। ୧୯୭୯ରେ ଜିମ୍ମି କାର୍ଟର ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିବା ସମୟରେ ତେହେରାନସ୍ଥିତ ଆମେରିକୀୟ ଦୂତାବାସକୁ ଇରାନୀ ବିପ୍ଳବୀମାନେ କବ୍ଜା କରିନେଇଥିଲେ ଏବଂ ଦୂତାବାସର କର୍ମଚରୀମାନଙ୍କୁ ଅନେକ ସପ୍ତାହ ଧରି ପଣବନ୍ଦୀ କରି ରଖିଥିଲେ। ସେବେଠାରୁ ଇରାନ ସହ ଆମେରିକାର ତିକ୍ତତା ରହିଆସିଛି। ଆମେରିକାରେ ରହୁଥିବା ଇରାନୀମାନେ ପାକିସ୍ତାନୀ ଦୂତାବାସଠାରୁ ସେବା ପାଇ ଆସୁଥିଲେ। ଆଣବିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ନେଇ ଇରାନ ଆମେରିକାର ଓବାମା ପ୍ରଶାସନ ସହ ଏକ ରାଜିନାମା କରାଇନେଇ ପାରିଥିଲା। ଆଶା କରାଯାଉଥିଲା ଶେଷରେ ଏହି ଦୁଇ ଦେଶ ବନ୍ଧୁ ହୋଇଯିବେ।  ଚଳିତ ନିର୍ବାଚନରେ ପୁନଃ ଚାରି ବର୍ଷ ପରେ ଟ୍ରମ୍ଫ ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇ ଆଗାମୀ ଜାନୁଆରୀ ୨୦ ରୁ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ହାତକୁ ନେବେ । ବିଗତ ଦିନର ଇତିହାସ ଆଧାରରେ ବିଚାର କଲେ ସେମାନଙ୍କ ଆଶା ଯେ ଧୂଳିସାତ ହୋଇଯିବ , ଏଥିରେ ସାମାନ୍ୟ ସନ୍ଦେହର ଅବକାଶ ନାହିଁ । ଇରାନର ଜାତୀୟ ଧର୍ମ ହେଉଛି ଶିଆ ଇସ୍‌ଲାମ। ଶିଆ ଧର୍ମ ସ୍ବଭାବତଃ ଶାନ୍ତିବାଦୀ। ସେମାନଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁସାରେ ୮୬୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଦ୍ୱାଦଶ ଇମାମ ମହମ୍ମଦ ଅଲ ମହଦି ମରିନାହାନ୍ତି। ଆଲ୍ଲାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସେ ଲୁକ୍କାୟିତ ହୋଇ ରହିଛନ୍ତି ଏବଂ ଯେକୌଣସି ସମୟରେ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ କରିପାରନ୍ତି। ତାଙ୍କ ଫେରିବା ବାଟକୁ ଶିଆ ମୁସଲମାନମାନେ ଚାହିଁବସିଛନ୍ତି। ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେମାନେ ବାହ୍ୟ ଦୁନିଆ ସହ ଯୁଦ୍ଧବିଗ୍ରହରେ ବ୍ୟାପୃତ ନ ହେବା ଏବଂ ନିଜ ଧର୍ମ ପାଳନ କରି ଶାନ୍ତିରେ ରହିବାକୁ ଚାହାନ୍ତି। ପାଠକମାନେ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ ଭାରତରେ ଆତଙ୍କବାଦୀ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ଜଡ଼ିତ ରହୁଥିବା କୌଣସି ପାକିସ୍ତାନୀ ବା କଶ୍ମୀରୀ ମୁସଲମାନ ଶିଆ ନୁହନ୍ତି। ଜୈଶ୍‌, ଲଶ୍କର, ହିଜ୍‌ବୁଲ ମୁଜାହିଦ୍ଦିନ, ଅଲ୍‌ ଉମର, ଅଲ୍‌ କାଏଦା, ଆଇଏସ୍‌ ପ୍ରଭୃତି ସମସ୍ତ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଗୋଷ୍ଠୀ ହେଉଛନ୍ତି ସୁନ୍ନି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର। ଜିହାଦୀ ଆତଙ୍କବାଦ ସହ ଶିଆମାନଙ୍କର କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ। ତେବେ ଇସ୍ରାଏଲକୁ ବିରୋଧ କରୁଥିବା ସୁନ୍ନି ଗୋଷ୍ଠୀ ସହ ପାଲେଷ୍ଟିନୀୟମାନଙ୍କୁ ଇରାନ ସମର୍ଥନ କରିଆସୁଛି। ଏହି କାରଣରୁ ଆମେରିକା ଇରାନକୁ ଘୃଣା କରୁଛି। ଆମେରିକା ସହ ଇରାନର କୌଣସି ବିବାଦ ନାହିଁ। ଆମେରିକାର ମଧ୍ୟ ଇରାନକୁ ଘୃଣା କରିବାର କୌଣସି କାରଣ ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ ଇରାନ ପ୍ରତି କଠୋର ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଇସ୍ରାଏଲ ଆମେରିକାକୁ ଉସ୍‌କେଇ ଆସୁଛି କାରଣ ଇରାନ ପାଲେଷ୍ଟାଇନର ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଛି।
ଭାରତର ଶିଆମାନେ ପୁଣି ବିଭିନ୍ନ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଗୋଷ୍ଠୀ ହେଉଛି ଟ୍ବେଲ୍‌ଭର ଶିଆ। ସେମାନଙ୍କର ଇମାମମାନେ ଇରାକ ଓ ଇରାନରେ ରହୁଛନ୍ତି। ଭାରତର ଇରାନ ସହ ସଭ୍ୟତାର ସମ୍ପର୍କ ରହିଛି। ଆରବୀୟମାନେ ଉର୍ଦ୍ଦୁ ବୁଝନ୍ତି ନାହିଁ କିନ୍ତୁ ଇରାନୀମାନେ ବୁଝନ୍ତି। ଇରାନ ଭାରତର ବନ୍ଧୁରାଷ୍ଟ୍ର ହୋଇ ରହିଆସିଛି, ଏପରି କି ଭାଜପା ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଶାସନରେ ମଧ୍ୟ। ଭାରତ ସେହି ସମ୍ପର୍କକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ଭଳି କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟକରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ ବୋଲି ଆମର ଦୃଢ ମତ । ଅପରପକ୍ଷରେ  ଆସନ୍ତା ୨୦୨୫ , ଜାନୁଆରୀ ୨୦ ତାରିଖରେ ଆମେରିକାର ୪୭ ତମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ଶପଥଗ୍ରହଣ କରି ଶାସନ କ୍ଷମତା ହାତକୁ ନେବେ   ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ। ତେବେ ଶପଥ ପୂର୍ବରୁ ପୁଣି ଥରେ ସେ ଭାରତକୁ ଦେଖାଇଛନ୍ତି ନାଲି ଆଖି। ଭାରତ ଉପରେ ପାରସ୍ପରିକ ଟିକସ ଲାଗୁ କରିବାକୁ ଟ୍ରମ୍ପ ଧମକ ଦେଇଛନ୍ତି।ଆମେରିକୀୟ ଉତ୍ପାଦ ଉପରେ ଭାରତ ଯେତିକି ଟିକସ ଲାଗୁ କରିବ, ଆମେ ମଧ୍ୟ ଭାରତୀୟ ଉତ୍ପାଦ ଉପରେ ସମାନ ଟିକସ ଲାଗୁ କରିବୁ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି। ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି କିଛି ଆମେରିକୀୟ ଉତ୍ପାଦ ଆମଦାନୀ ଉପରେ ଭାରତର ଉଚ୍ଚ ଶୁଳ୍କ ଲାଗୁ କରିବାକୁ ଟ୍ରମ୍ପ ବିରୋଧ କରିଆସୁଛନ୍ତି। ଏହାର ଉତ୍ତରରେ, ସେ ଏବେ ପାରସ୍ପରିକ ଶୁଳ୍କ ଲାଗୁ କରିବାକୁ ଚିନ୍ତା କରୁଛନ୍ତି।  ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ ସୂଚନା ଦେଇ ଟ୍ରମ୍ପ କହିଛନ୍ତି, ଯଦି ସେମାନେ ଆମ ଉପରେ ଅଧିକ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଲଗାଇବେ, ଆମେ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କୁ ଉପରେ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଲଗାଇବୁ। ଚାଇନା ସହିତ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି ଉପରେ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଦେବାବେଳେ ସେ ଏହି ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଇଛନ୍ତି।ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସେମାନେ ଆମ ଉପରେ ଅଧିକ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଲଗାଉଛନ୍ତି। ଭାରତ ଯଦି ଆମ ଉପରେ ଭାରତ ୧୦୦ ପ୍ରତିଶତ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଲାଗୁ କରିବ, ତେବେ ଆମେ ମଧ୍ୟ ତାକୁ ଛାଡ଼ିବୁ ନାହିଁ। ଆମେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଉପରେ ଏଥର ସମାନ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଲଗାଇବୁ। କେତେକ ଆମେରିକୀୟ ଉତ୍ପାଦ ଉପରେ ଅଧିକ ଶୁଳ୍କ ଲାଗୁ କରୁଥିବା ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ଏବଂ ବ୍ରାଜିଲ ଅଛନ୍ତି ବୋଲି ଟ୍ରମ୍ପ କହିଛନ୍ତି।ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଏଭଳି ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ କମର୍ସ ସକ୍ରେଟ୍ରି ହାଓ୍ୱର୍ଡ ଲୁଟନିକ ସମର୍ଥନ କରିଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି, ଟ୍ରମ୍ପ ସରକାରରେ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସଙ୍ଗ ହେବ। ଆପଣ ଆମ ସହ ଯେପରି ବ୍ୟବହାର କରିବେ, ଆମେ ମଧ୍ୟ ଆପଣଙ୍କ ସହ ସେଭଳି ବ୍ୟବହାର କରିବୁ ବୋଲି ସେ ଭାରତକୁ ଇଙ୍ଗିତ କରି କରିଛନ୍ତି।ସେପଟେ ଭାରତକୁ ଏଭଳି ଧମକ ଦେବା ପରେ ଏହାକୁ ନେଇ ଜୋ ବାଇଡେନ ନବନିର୍ବାଚିତ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଶୁଳ୍କ ଆଭିମୁଖ୍ୟକୁ ଏକ ବଡ଼ ଭୁଲ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି। ଟ୍ରମ୍ପ ଏହି ଦେଶରେ ଆମଦାନୀ ହୋଇଥିବା ସମସ୍ତ ସାମଗ୍ରୀ ଉପରେ ବ୍ୟାପକ ସର୍ବଭାରତୀୟ ଶୁଳ୍କ ଲାଗୁ କରିବାକୁ ସଂକଳ୍ପବଦ୍ଧ। ଏହି ଭୁଲ ଧାରଣା ସହିତ ଆମେରିକାର ଗ୍ରାହକ ଅପେକ୍ଷା ବିଦେଶୀ ଦେଶ ଶୁଳ୍କର ମୂଲ୍ୟ ବହନ କରିବେ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି। ଏହି ସବୁକୁ ଏକତ୍ରିତ କରି ଯଦି ବିଚାର କରାଯାଏ , ତେବେ  ଶହଶହ ବର୍ଷ ଧରି ଭାରତକୁ ଲୁଟ୍ କରି ଆସିଥିବା ବିଦେଶୀ ଶକ୍ତି , ସେମାନେ ଆମେରିକା, ବ୍ରିଟେନ,ଋଷ, ଚାଇନା , ଯେ କେହି ହୁଅନ୍ତୁ  , ଏଭଳି ଅସ୍ଥିରତା ପୃଷ୍ଠଭୂମିରେ ସେମାନଙ୍କର ଅଦୃଶ୍ୟ, ଅନାଲୋଚିତ ଚକ୍ରାନ୍ତ ସମୂହ କୁ କ’ଣ ଅସ୍ବୀକାର କରା ଯାଇପାରେ ?